Προς τους υποψήφιους δημάρχους της Λαμίας:
Δεσμευτείτε συγκεκριμένα τι θα κάνετε για τον Ξηριά!
Διαβάστε το παρακάτω κείμενο: «Η διευθέτηση των θεμάτων τα οποία ανακύπτουν από την υδραυλική συμπεριφορά του χειμάρρου “Ξηριά” Λαμίας είναι ανάγκη που άπτεται της λειτουργικής ασφάλειας των έργων. Έχοντας υπόψη το β ε β α ρ η μ έ ν ο ι σ τ ο ρ ι κ ό συμπεριφοράς του χειμάρρου, θεωρούμε ότι πρέπει να μελετηθούν και δρομολογηθούν τα απαιτούμενα έργα, σε ικανό μήκος επί της κοίτης του, που θα διασφαλίζουν και θα τακτοποιούν οριστικά το πρόβλημα». Είναι ένα απόσπασμα από το Υπόμνημα απόψεων και προτάσεων για την κατασκευή των μεγάλων έργων (ΠΑΘΕ, Ε65 & Σ.Γ.Υ.Τ στις περιοχές του Νομού Φθιώτιδας που στάλθηκε στις 10/7/2006 στον τότε ΥΠΕΧΩΔΕ Σουφλιά και υπογράφονταν από τον Θανάση Χειμάρα ως Νομάρχη, τον Γιώργο Κοτρωνιά ως δήμαρχο Λαμίας και τον Στέλιο Ζαχαρόπουλο ως πρόεδρο του Τμ Ανατολικής Στερεάς του ΤΕΕ. Έγινε κάτι από τότε για τον Ξηριά και δεν το ξέρω;
O Ξηριάς, ο χείμαρρος ανατολικά της Λαμίας, αποτελεί κυριολεκτικά τμήμα του δομημένου περιβάλλοντος της πόλης και αυτά τα χρόνια έχει έρθει στην επικαιρότητα αρκετές φορές. Έχουν ασχοληθεί μελετητές και μηχανικοί, περιβαλλοντικές οργανώσεις και περιβαλλοντικές ομάδες Γυμνασίων και Λυκείων της πόλης μας∙ μέχρι και η δικαιοσύνη. Καταγγελίες έφθασαν παλαιότερα στις δικαστικές αίθουσες και είχαν γίνει συζητήσεις στο Δημοτικό Συμβούλιο και στις αρμόδιες υπηρεσίες. Μελέτη χρηματοδότησε το Τεχνικό Επιμελητήριο. Μελέτες επίσης έγιναν στο παρελθόν είτε κατ’ εντολή του Υπουργείου Οικονομικών, είτε του τότε ΥΠΕΧΩΔΕ. Έντονη αντιπαράθεση προκάλεσε παλαιότερα η μελέτη εκτροπής του νότιου τμήματος της κοίτης του προς την περιοχή της Ροδίτσας.
Και το ερώτημα που προκύπτει είναι: τελικά τι είναι ο Ξηριάς; Είναι ένας “φτωχός συγγενής”, εστία ρύπανσης και μόνιμη απειλή, ή ένα φυσικό υδάτινο οικοσύστημα, ανεκτίμητο δώρο της φύσης για την ευρύτερη περιοχή της Λαμίας; Είναι ένα θέμα για τριβές και στείρες αντιπαραθέσεις ανάμεσα στους ενεργούς πολίτες και στην πολιτεία, ή μια πηγή πλούτου και ένα συγκριτικό πλεονέκτημα της πόλης;
Ξέρουμε ότι υπάρχει κακοδιαχείριση του χειμάρρου και ξέρουμε τις ευθύνες που έχουν διαχρονικά η πολιτεία και οι τοπικοί παράγοντες. Δεν έχει γίνει τίποτα ουσιαστικό για την προστασία και την ανάδειξή του∙ και περισσότερο δεν έχει γίνει η ολοκληρωμένη μελέτη διαχείρισης και η οριοθέτηση της κοίτης και της πλημμυρικής του ζώνης σε όλο το μήκος του, όπως προβλέπεται. Μάλλον αυτό θεωρείται “καυτή πατάτα” και προφανώς τους φέρνει σε δύσκολη θέση και σε σύγκρουση με πολλούς ψηφοφόρους. Από παντού ακούγεται, μετά και τις τραγικές εμπειρίες των πλημμυρών, ότι είναι αναγκαία η άμεση οριοθέτηση, έστω και προσωρινής, των ρεμάτων, ειδικά στις κρίσιμες περιοχές. Και αυτό γιατί τα ρέματα χρειάζονται τον ζωτικό τους χώρο, την πλημμυρική τους ζώνη. Να σταματήσουν επιτέλους οι καταπατήσεις και οι αυθαιρεσίες.
Παραθέτω ορισμένες προτάσεις που έχουν κατατεθεί πολλές φορές στο παρελθόν, αλλά βρήκαν άγονο έδαφος. Κατ’ αρχήν προτείνεται η εκπόνηση ενός Ειδικού Σχεδίου για τον Ξηριά και η σύσταση ενός άτυπου φορέα διαχείρισης, υπεύθυνου για την πρακτική εφαρμογή του Σχεδίου, με τη βασική ευθύνη του Δήμου και τη συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες. Επίσης:
– Η ολοκληρωμένη μελέτη κινδύνου πλημμύρας και σημειακές παρεμβάσεις κυρίως σε στενώσεις του ρέματος
– Η οριοθέτηση και η πλήρης αποτύπωση της κοίτης και της πλημμυρικής του ζώνης
– Ο καθαρισμός της κοίτης του από τις εστίες σκουπιδιών και η απομάκρυνση των επιχώσεων
– Η διερεύνηση της αναγκαιότητας και η εξέταση της σκοπιμότητας κατασκευής φραγμάτων ανάσχεσης και μικροφραγμάτων συγκράτησης φερτών υλών, φράγματα αντιπλημμυρικής προστασίας ιδιαίτερα στην ορεινή περιοχή.
– Η φύτευση των πρανών
Επίσης:
– Ο έλεγχος των ανθρωπογενών επεμβάσεων που καταστρέφουν την υδρολογική και υδραυλική ισορροπία του ρέματος.
– Η εκτέλεση, αν υπάρχουν, των πρωτοκόλλων διοικητικής αποβολής των αυθαιρέτων στο ρέμα, τα οποία εκκρεμούν, και των νόμιμων διαδικασιών αποβολής των καταπατητών.
– Η ανάπλαση και η δημιουργία μονοπατιών για παρόχθιο περίπατο για πεζοπόρους, φυσιολάτρες και δρομείς, με την ταυτόχρονη ανάδειξη των παλαιών μονοπατιών και των νερόμυλων.
– Η ανάδειξη και η προστασία της Παλιάς Δεξαμενής, που έχει κριθεί διατηρητέα, με τη δημιουργία κατάλληλου χώρου υποδοχής επισκεπτών και ειδικού “Πάρκου Ιστορίας του Νερού”
– η δημιουργία βοτανικού κήπου για την ευρύτερη περιοχή της Λαμίας
Εν κατακλείδι, ο Ξηριάς εξακολουθεί να είναι ένα πρόβλημα και μια αυθαιρεσία. Εμφανίζει μια εικόνα εγκατάλειψης και χάους. Είναι η «ραγισματιά» της αδιαφορίας στο «δέρμα» της τοπικής κοινωνίας, το μυστικό λιμάνι της ανευθυνο-υπευθυνότητας των αρμοδίων υπηρεσιών, η διαρκής «σταύρωση» της αξιοπρέπειας της φύσης. Θα συνεχίσει να είναι το ίδιο ή θα αλλάξει πορεία; Πρέπει να γίνει συνείδηση σε όλους, και ιδιαίτερα στους έχοντες τη δύναμη της εξουσίας, ότι η όποια καθυστέρηση είναι πλέον απειλητική. Να συνειδητοποιήσουν επιτέλους ότι η αδιαφορία και η προχειρότητά τους ευθύνεται για τη σταδιακή υποβάθμιση ενός ακόμα φυσικού πλούτου και ότι τα χρονικά περιθώρια στενεύουν και «οι καιροί ου μενετοί»!
Είναι αναγκαίο να παρθούν άμεσα αποφάσεις που θα σταματήσουν την ασυδοσία και θα καταστήσουν τον Ξηριά, από “φτωχό συγγενή” της πόλης, ένα πραγματικό και πλούσιο βιότοπο με σημαντική προσφορά στο κλίμα της Λαμίας και στην ποιότητα ζωής των κατοίκων. Οι υποψήφιοι δήμαρχοι να δεσμευτούν για το αυτονόητο και να αναλάβουν τις ευθύνες τους, από όποια θέση και αν βρεθούν την επόμενη μέρα των εκλογών. Όχι άλλες χαμένες τετραετίες και για τον Ξηριά!.-
Λαμία, 20/9/2023
Στέφανος Σταμέλλος
https://www.facebook.com/stefanos.stamellos
Πηγή e-ecology.gr
Υ.Γ.
Στις σελίδες του blog http://xirias-lamias.blogspot.com μπορεί κανείς να βρει διάφορες καταγγελίες και προτάσεις για τον χείμαρρο και ειδικά στο http://xirias-lamias.blogspot.gr/2007/12/blog-post.html, μια συλλογή κειμένων, επιστολών, υπηρεσιακών εγγράφων, σχεδίων και μελετών.