sstamellos

sstamellos

Freiburg: Οικολογική Πρωτεύουσα της Ευρώπης

Freiburg:
Οικολογική πρωτεύουσα της Ευρώπης

Είχαμε την τύχη να επισκεφθούμε στη Γερμανία την πόλη του Freiburg με την ευκαιρία της παραμονής εκεί της κόρης μας λόγω των σπουδών της. Λέω είχαμε την τύχη, γιατί οι εντυπώσεις μας επιβεβαίωσαν αυτά που είχαμε διαβάσει: ότι είναι μια πόλη που σέβεται το περιβάλλον και τους πολίτες της, και δικαιολογημένα έχει χαρακτηριστεί ως “οικολογική πρωτεύουσα της Ευρώπης”.
To Freiburg είναι μια όμορφη πόλη στην κοιλάδα του Pήνου, στα σύνορα με τη Γαλλία και την Eλβετία, στις παρυφές του Mέλανα Δρυμού με πληθυσμό 215.000 κατοίκων, περίπου όσο η Πάτρα. Θεωρείται ως η πιο θερμή και ηλιόλουστη πόλη της Γερμανίας. Έχει πολλούς φοιτητές, γιατί παραδοσιακά διατηρούσε αρκετές πανεπιστημιακές σχολές με υψηλό επίπεδο.
Τέσσερα βασικά “μυστικά” είναι αυτά, που καθορίζουν την “οικολογικότητα” του Freiburg: η κινητικότητα στην πόλη, η διαχείριση των απορριμμάτων, οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας και οι ελεύθεροι χώροι με το πράσινο

Η κινητικότητα στην πόλη
Σε κάθε κάτοικο του Freiburg αντιστοιχεί σχεδόν ένα αυτοκίνητο, αλλά το έχουν κυρίως για το Σαββατοκύριακο. Για τις καθημερινές υπάρχει το τραμ, το τρένο, το λεωφορείο και φυσικά το ποδήλατο. Πάρα πολλοί πηγαίνουν στη δουλειά με το ποδήλατο, ακόμα και το χειμώνα με τις χαμηλές θερμοκρασίες. Τα αυτοκίνητα απαγορεύονται στο κέντρο της πόλης, το οποίο είναι πλήρως πλακοστρωμένο, και επιτρέπονται μόνο τα ποδήλατα και το τραμ. Το όριο ταχύτητας στους περισσότερους δρόμους,, που επιτρέπεται η κυκλοφορία, είναι 30 χιλ/ώρα και σε ορισμένους 5 χιλ/ώρα! Ένας τρόπος για αντικίνητρο για τα αυτοκίνητα είναι η συνεχής αύξηση των τιμών των θέσεων πάρκινγ.

Το δίκτυο των ποδηλατοδρόμων ξεπερνά τα 400 χιλιόμετρα και συνεχώς επεκτείνεται. Το 30% των μετακινήσεων γίνεται με ποδήλατο, ενώ σε κάθε κάτοικο αντιστοιχούν περίπου δύο ποδήλατα! H δημοτική αρχή έχει φροντίσει να διευκολύνει τους κατοίκους, κατασκευάζοντας μεγάλο φυλασσόμενο πάρκινγκ ποδηλάτων δίπλα στο σιδηροδρομικό σταθμό, αλλά και σε κάθε μεγάλο κτίριο, που συχνάζουν πολλοί άνθρωποι, υπάρχουν αντίστοιχα πάρκινγκ ποδηλάτων.

Το δίκτυο του τραμ, το οποίο διαθέτει τέσσερεις γραμμές, είναι πολύ πυκνό. Η κάθε οικογένεια μπορεί να κυκλοφορεί με το eco-ticket, ένα μηνιαίο εισιτήριο κοινό για τρένο, λεωφορείο και τραμ, με το οποίο μπορεί κανείς να μετακινηθεί σε μια έκταση 50 τετραγωνικών χλμ. (συνολικό μήκος γραμμών 3.000 χλμ). Το εισιτήριο κοστίζει περίπου 40 ευρώ και μπορούν να το χρησιμοποιήσουν όλα τα μέλη μιας οικογένειας.

Παράλληλα, ο δήμος έχει εφαρμόσει ένα πρωτοποριακό σύστημα, το car sharing, στο οποίο μπορεί κανείς να γίνει συνδρομητής και να έχει αυτοκίνητο μόνον όποτε το χρειάζεται. Κι όταν χρειάζεται, τηλεφωνεί στην αρμόδια υπηρεσία και βρίσκει το όχημα της αρεσκείας του σταθμευμένο σε προκαθορισμένο σημείο! Για να γίνει συνδρομητής πληρώνει ένα μικρό σχετικά ποσό, το οποίο του επιστρέφεται όταν διαγράφεται από το πρόγραμμα, ενώ όταν χρησιμοποιεί αυτοκίνητο, η χρέωση είναι με την ώρα.

Η διαχείριση των απορριμμάτων
Έξω από κάθε σπίτι του Freiburg υπάρχουν τέσσερεις μικροί κάδοι απορριμμάτων. O κίτρινος είναι για τα υλικά συσκευασίας, ο πράσινος για τα χαρτιά, ο καφέ για τα οργανικά απορρίμματα και ο γκρι για όλα όσα δεν ανακυκλώνονται. Σε κάθε τετράγωνο υπάρχουν και άλλοι τέσσερεις κάδοι. Οι τρεις για τα καφέ, πράσινα και διάφανα γυάλινα μπουκάλια, και ένας για τα τοξικά απορρίμματα. Όλα ξεκίνησαν πριν από 20 περίπου χρόνια, όταν μπήκε το πρόβλημα με τη χωματερή, η οποία με τους ρυθμούς της αύξησης των απορριμμάτων, θα γέμιζε μέσα σε λίγα χρόνια. Και φυσικά ήταν δύσκολο να βρεθεί άλλος χώρος κοντά στην πόλη για τα σκουπίδια, όπως άλλωστε συμβαίνει …παντού. Έτσι δεν υπήρχε άλλη επιλογή από τη μείωση των απορριμμάτων και την ανακύκλωση, πράγμα που, με τη σωστή ενημέρωση από τη δημοτική αρχή, οι κάτοικοι δέχτηκαν με μεγάλη ευκολία. Με τον ένα ή με τον άλλον τρόπο, σήμερα ανακυκλώνεται το 60% των απορριμμάτων.

Εναλλακτικές πηγές ενέργειας

Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο σύνολό τους τροφοδοτούν το δίκτυο του ηλεκτρισμού με ένα σημαντικό ποσοστό. Tα βλέμματα για την εξασφάλιση ενέργειας είναι κυρίως στραμμένα στον ήλιο. Έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό εγκαταστημένων φωτοβολταϊκών συστημάτων σ’ ολόκληρη τη Γερμανία. Η παραγωγή ηλιακής ενέργειας διαρκώς αυξάνεται και σχεδόν έχει τετραπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια.. Ένα μεγάλο επίσης ποσοστό προέρχεται από βιομάζα καθώς κι απ’ τις ανεμογεννήτριες, οι οποίες είναι ορατές πάνω απ’ τη πόλη. Μέχρι σήμερα στροφή προς τις εναλλακτικές πηγές έχει κάνει περίπου το 10% του πληθυσμού. Και πάλι το υψηλότερο ποσοστό στη Γερμανία. Όσοι επιθυμούν να εγκαταστήσουν ηλιακά ενεργειακά συστήματα στο σπίτι τους, έχουν το κίνητρο της επιδότησης από το κράτος αλλά και από την τοπική εταιρεία ηλεκτρισμού. Μπορέσαμε και είδαμε το “ηλιοτρόπιο”, το πρότυπο οικολογικό σπίτι, το οποίο είναι αυτάρκες σε ενέργεια. Διαθέτει ηλιακό συλλέκτη με τις ιδιότητες του φυτού, απ’ το οποίο δανείστηκε το όνομά του. Το “ηλιοτρόπιο” παρακολουθεί την καθημερινή πορεία του ήλιου απορροφώντας το μάξιμουμ της ενέργειάς του.

Πάρκα και ελεύθεροι χώροι

Το πράσινο και τα πάρκα δεν θα μπορούσαν λείψουν από μια τέτοια πόλη. Δεν θα μπορούσαν να λείψουν τα μεγάλα δέντρα και οι αλέες, που έχουν την καθημερινή φροντίδα του Δήμου, η λίμνη – πάρκο και ο λόφος με την εκπληκτική θέα στην πόλη, στον οποίο μπορεί κανείς να πάει απ’ το όμορφο μονοπάτι. Η πόλη επίσης έχει ένα ασυνήθιστο σύστημα για τις υδρορροές. Τα νερά των υδρορροών συγκεντρώνονται σε ανοιχτούς αγωγούς, που διαρρέουν το κέντρο της και που παλιότερα χρησιμοποιούνταν για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών και το πότισμα των ζώων. Τις περιόδους που δεν έχει βροχή ή χιόνι, το δίκτυο ενισχύεται με το νερό, το οποίο εκτρέπεται από τον Dreisam, το ποτάμι που διασχίζει την πόλη. Και βέβαια κανείς δεν διανοείται να ρίξει απόβλητα στον αγωγό.

Φυσικά το ποσοστό που παίρνει το κόμμα των Πρασίνων στην περιοχή είναι το μεγαλύτερο στη Γερμανία: 25% στις εκλογές του 2002 και σε μερικές συνοικίες το 40%, ο δε δήμαρχος είναι στέλεχος των Πρασίνων

Όπως είπε κι η κόρη μου, μπορούμε κι εμείς στη χώρα μας να εφαρμόσουμε τέτοιες μορφές, αρκεί να το θέλουμε. Εγώ λέω ότι όλοι οι δήμοι στην Ελλάδα πρέπει να οργανώνουν δωρεάν εκδρομές σε τέτοιες πόλεις – και υπάρχουν αρκετές – πρώτα των δημοτικών συμβούλων και ύστερα των κατοίκων, για να δουν από κοντά αυτά, που για τους περισσότερους, δυστυχώς, φαντάζουν ουτοπία. Ας το υποσχεθούν τουλάχιστον, εκλογές έρχονται…

Στέφανος Σταμέλλος
Μέλος των Οικολόγων Πράσινων

Scroll to Top