Ψηφίζουμε με κριτήρια την ποιότητα ζωής και τη μεί

Κριτική αποτίμηση του έργου των νομαρχιακών και δημοτικών αρχών που απέρχονται

Η κριτική ψήφος μας αλλά και η καθημερινή κριτική μας στάση μπορεί να βελτιώσει τις πόλεις μας και να φέρει θεαματικά αποτελέσματα στη μείωση κι ανακύκλωση των απορριμμάτων μας. Με δεδομένο ότι η διαχείριση των απορριμμάτων έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις στην Ελλάδα, βασικό κριτήριο για την αποτίμηση του έργου των νυν δημοτικών και νομαρχιακών αρχών – ανεξαρτήτως κομματικής ή άλλης ταυτότητάς τους – πρέπει να είναι τι πραγματικά έκαναν στη διάρκεια της τετραετίας:

– για τη μείωση κι ανακύκλωση των απορριμμάτων,
– το κλείσιμο των ανεξέλεγκτων χωματερών,
– την αποκατάσταση των ρυπασμένων περιοχών

Το θεσμικό πλαίσιο υπάρχει, οι δεσμεύσεις μας απέναντι στην ευρωπαϊκή πολιτική είναι συγκεκριμένες και, για πρώτη φορά, υπάρχουν πόροι, με βάση την αρχή της «ευθύνης του παραγωγού», για την οργάνωση και βιωσιμότητα των προγραμμάτων ανακύκλωσης για απορρίμματα συσκευασίας (χαρτί, γυαλί, πλαστικό, μέταλλα, μεικτές), ορυκτελαίων και συσκευασιών τους, μπαταριών και συσσωρευτών, οχημάτων, ελαστικών, ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών. Δεν αγνοούμε τις ευθύνες και τις καθυστερήσεις άλλων φορέων ή παραγόντων, αλλά για τα θέματα αυτά η αυτοδιοίκηση έχει σημαντικές ευθύνες και υποχρεώσεις.

Κριτική στάση

απέναντι στους υποψηφίους, τις νέες δημοτικές και νομαρχιακές αρχές

που θα εκλέξουμε με την ψήφο μας

Οι εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης που θα εκλεγούν έχουν πλέον – μαζί με τους υπόχρεους παραγωγούς και διακινητές των αντίστοιχων προϊόντων και των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης των διαφόρων κατηγοριών αποβλήτων – σοβαρές ευθύνες για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί από την ευρωπαϊκή αλλά, πλέον, και από την ελληνική νομοθεσία. Ψηφίζουμε, λοιπόν, με κριτήρια αν θα ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και όχι απλώς στις υποσχέσεις τους:
– Μέσα σε ένα χρόνο πρέπει να έχουν κλείσει και αποκατασταθεί όλοι οι (πάνω από 1500) χώροι ανεξέλεγκτης διαχείρισης απορριμμάτων (ΧΑΔΑ), διαφορετικά είναι πιθανή η πληρωμή προστίμου ίσως και της τάξης των 40-45.000.000 ευρώ ανά εξάμηνο
– Όλοι οι νέοι χώροι ταφής πρέπει να αφορούν σε ένα μικρό ποσοστό υπολειμμάτων (10-20%) και σε καμμία περίπτωση στο σύνολο ανεπεξέργαστων απορριμμάτων, που περιλαμβάνουν δηλαδή και ανακυκλώσιμα, αξιοποιήσιμα υλικά. Μεταξύ άλλων πρέπει να μειωθούν άμεσα τα οργανικά απόβλητα (αποφάγια και κλαδέματα) που θάβονται κατά 25%, 50% και 65% αντίστοιχα μέσα σε 5, 8 και 13 χρόνια (σε σχέση με το 1999). Απαγορεύεται πλέον η ταφή ελαστικών.
– Συλλογή πραγματικών στοιχείων, διαφάνεια και πρόσβαση σε πληροφόρηση για θέματα απορριμμάτων (ποσότητες, τρόποι διαχείρισης, κοστολόγηση κλπ) με βάση και τις αρχές της Σύμβασης του Arhus.
– Μέχρι το τέλος του 2006:
• συλλογή κατά 70% τουλάχιστον των χρησιμοποιημένων ορυκτελαίων και αναγέννηση του 80%,
• αξιοποίηση των αποβλήτων συσκευασίας με ανακύκλωση κι ανάκτηση ενέργειας σε ποσοστό 50-65%,
• συλλογή τουλάχιστον του 30% (κι ανακύκλωση του 80% κατά βάρος των υλικών που εμπεριέχονται) όλων των χρησιμοποιημένων ηλεκτρικών στηλών και τουλάχιστον του 70% ((κι ανακύκλωση του 95% κατά βάρος των υλικών που εμπεριέχονται) όλων των χρησιμοποιημένων συσσωρευτών της βιομηχανίας και των οχημάτων.
• αξιοποίηση των μεταχειρισμένων αποβλήτων ελαστικών οχημάτων τουλάχιστον στο 65 % των αποσυρόμενων ελαστικών
• επαναχρησιμοποίηση και αξιοποίηση για όλα τα Οχήματα μετά το τέλος Κύκλου Ζωής τους, τουλάχιστον στο 85 % κατά μέσο βάρος ανά όχημα και ανά έτος
• Μείωση και εξάλειψη των επικίνδυνων ουσιών που περιέχονται σε απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (μόλυβδο, υδράργυρο, κάδμιο, εξασθενές χρώμιο, πολυβρωμοδιφαινύλια (PBB) ή πολυβρωμοδιφαινυλαιθέρα (PBDE) και περιβαλλοντική διαχείριση τους από χρησιμοποιημένες συσκευές που αποσύρονται τώρα.
• Χωριστή συλλογή τουλάχιστον 4 κιλών ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών κατά άτομο το χρόνο, αξιοποίηση – επαναχρησιμοποίηση κι ανακύκλωσή τους μέσα από πιστοποιημένες κι αδειοδοτημένες διαδικασίες και μονάδες.

Ας αξιολογήσουμε τις προτάσεις που κατέθεσαν οι υποψήφιοι, τη σημασία που έδωσαν στα θέματα αυτά στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, το βαθμό πραγματικής δέσμευσής τους για την ανάπτυξη προγραμμάτων ανακύκλωσης και μείωσης απορριμμάτων. Σημαντικό κριτήριο, νομίζουμε, επίσης, ότι είναι και η ξεκάθαρη ή μη δέσμευσή τους ότι θα αντιταχθούν σθεναρά στα σχέδια παρουσίασης της καύσης ως «μαγικής λύσης» για την εξαφάνιση των απορριμμάτων ή η τυχόν υποστήριξή τους – λόγω αδράνειας – σε ξεπερασμένες πρακτικές, όπως οι ΧΥΤΑ.

Οι πολίτες μπορούν να απαιτήσουν

ορθολογικό και δίκαιο σύστημα χρέωσης των τελών καθαριότητας

Mεγάλο ποσοστό της αδιαφάνειας και των πελατειακών σχέσεων οφείλεται στο σημερινό σύστημα χρέωσης των τελών καθαριότητας. Αυτό το σύστημα πρέπει να αλλάξει: από τον σημερινό αναποτελεσματικό κι αδιαφανή τρόπο (με βάση τα τετραγωνικά μέτρα, την αντικειμενική αξία και το είδος της χρήσης), σε ένα σύγχρονο σύστημα χρέωσης με βάση την αρχή «πληρώνω ανάλογα με το τι και πόσα πετάω», σύστημα που εφαρμόζεται σε πάρα πολλές περιοχές του πλανήτη. Έτσι ο πολίτης θα επιλέγει αν θέλει μέσω της συμπεριφοράς του να πληρώνει λίγα ή περισσότερα τέλη καθαριότητας. Λιγότερα σκουπίδια σημαίνει μικρότερα κόστη για το δήμο.

Οι δήμοι που αδιαφορούν πρέπει να πληρώνουν περισσότερα: Στο χώρο ταφής (υπολειμμάτων μόνο, όχι όλων των απορριμμάτων) η χρέωση των ΟΤΑ πρέπει να γίνεται, επίσης, όχι με βάση το πληθυσμιακό κριτήριο ή τα οικονομικά μεγέθη αλλά με κριτήριο (και στόχο) την κατακόρυφη μείωση της ποσότητας απορριμμάτων που οδηγείται για ταφή και την αύξηση των προσπαθειών ολοκληρωμένης διαχείρισης (μείωσης, επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης και κομποστοποίησης υλικών) σε επίπεδο Δήμου.

Ελέγχουμε την υλοποίηση των υποσχέσεων

Μια μέθοδος για να ελέγξουμε μετά τις εκλογές ποιες από τις υποσχέσεις τηρούνται είναι:
(α) η ψήφιση από το δημοτικό συμβούλιο, μετά από διάλογο, αλλά και η υλοποίηση ολοκληρωμένων σχεδίων για την ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων, με στόχο λιγότερα απορρίμματα κατά 70-80% στο τέλος της νέας θητείας των δημοτικών αρχών
(β) η αποτελεσματική συνεργασία με τα εγκεκριμένα Συλλογικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης απορριμμάτων και η συνεχής βελτίωση της απόδοσης των προγραμμάτων, η ευαισθητοποίηση των πολιτών αλλά και η ενημέρωσή τους για τα αποτελέσματα, η προσαρμογή των δομών και υπηρεσιών της αυτοδιοίκησης στις νέες πραγματικότητες και υποχρεώσεις
(γ) ο άμεσος αλλά σοβαρός επανασχεδιασμός της χρέωσης των τελών καθαριότητας με στόχο τη μείωση του ρυθμού αύξησής τους και ταυτόχρονα την περιβαλλοντική αποτελεσματικότητα.

Περισσότερες πληροφορίες:

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ,

Μαμάη 3, 104 40 Αθήνα,

τηλ. 210-8224481, 210-8228795,

www.ecorec.gr