Enough is Enough! (Αρκετά)!
Για την υπόθεση Τοπλού
Του Φειδία Κοντεμενιώτη*
Oταν, στις αρχές Απριλίου, μεταδόθηκε από το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων και δημοσιεύτηκε ευρέως στα Ελληνικά μέσα μαζικής επικοινωνίας η είδηση ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας αποφάσισε σε κλειστή διάσκεψη να ακυρώσει την υπουργική απόφαση για το Κάβο Σίδερο, η Minoan Group εξέδωσε στην Αγγλία (αλλά όχι και στην Ελλάδα) ανακοίνωση, λέγοντας ότι δεν υπάρχει απόφαση παρά μόνο αφού δημοσιευτεί και όλα τα υπόλοιπα είναι εικασίες.
Προ ημερών, η εβδομαδιαία οικονομική επιθεώρηση των Αθηνών ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ δημοσίευσε δηλώσεις ανωνύμων στελεχών της εταιρείας που προεξοφλούν την έκταση και το περιεχόμενο της απόφασης, προσδιορίζουν ακόμη και το χρόνο καθαρογραφής και δημοσίευσής της, διευκρινίζουν ότι δεν ακυρώνει το έργο στο σύνολό του αλλά μόνο μερικά σημεία της περιβαλλοντικής μελέτης και προαναγγέλλουν ότι η εταιρεία θα επανέλθει με νέα μελέτη αφού διορθώσει τα σημεία αυτά.
Πέρα από την προφανή αντίφαση προς την επίσημη θέση της εταιρείας, οι διαρροές αυτές, συνέχεια παλιάς και πάγιας προπαγανδιστικής τακτικής με στόχο τους «ιθαγενείς», δείχνουν ασέβεια και αλαζονεία, που επίσης δεν είναι νέα. Θα θυμίσω απλώς ότι πριν από δύο χρόνια, όταν κατατέθηκε η προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, η εταιρεία προεξοφλούσε επισήμως την απόρριψή της.
Ουδείς γνωρίζει το περιεχόμενο της απόφασης και δεν μπορούν να γίνονται σχόλια πριν από τη δημοσίευσή της. Πρέπει όμως, εν όψει των διαρροών που συγχίζουν και παραπλανούν, να εκφράσω τη γενική εκτίμησή μου ότι, εφόσον ακυρωθεί η υπουργική απόφαση, η αναβίωση του εγχειρήματος δεν είναι τόσο απλή.
Οι απειλές περί μηνύσεων
Οι διαρροές προχωρούν παραπέρα, απειλώντας με μηνύσεις σε αλλοδαπά δικαστήρια όσους εμποδίζουν το εγχείρημα με τις προσφυγές τους. Οι απειλές αυτές είναι φυσικό να εκφοβίζουν – αυτός είναι άλλωστε και ο σκοπός τους. Πρόκειται όμως για καθαρές ανοησίες. Αλοίμονο αν μπορούσε οποιοσδήποτε να μηνύσει ή να εναγάγει, και μάλιστα σε αναρμόδια δικαστήρια του εξωτερικού, Ελληνες πολίτες που ασκούν το νόμιμο δικαίωμά τους να προσφεύγουν στη δικαιοσύνη της χώρας τους.
Προσωπικά, οι ίδιες αυτές ανοησίες μου είναι ιδιαίτερα οικείες: Τον Ιανουάριο του 2008, όταν είχε ήδη κυκλοφορήσει η μελέτη μου σχετικά με τη νομιμότητα του εγχειρήματος του Κάβο Σίδερο, σε δύο διαδοχικές συναντήσεις μου, την ίδια μέρα, με ένα δικηγόρο και μια δημοσιογράφο για τους οποίους γνώριζα ότι αντλούσαν πληροφόρηση από τους ίδιους κύκλους, μου μεταφέρθηκε με χαρακτηριστική ομοιότητα και με τις ίδιες ακριβώς λέξεις, το ακόλουθο μήνυμα: «Οι Εγγλέζοι είναι έξαλλοι μαζί σου γιατί τους ξεσκέπασες και θα σου κάνουν αγωγή, όχι στην Ελλάδα αλλά στην Αγγλία». Την αγωγή, βέβαια, δεν την είδα ποτέ, ενώ η ξεκάθαρη απειλή, αντί του «ψαρώματος» που επεδίωκε, μου προκάλεσε μόνο θυμηδία.
Και τώρα
ο Αμερικανικός παράγων!
Θα θυμίσω ότι για πολλά χρόνια οι πρωταγωνιστές του εγχειρήματος δήλωναν ότι είχαν την υποστήριξη της Αγγλικής κυβέρνησης, διαδίδοντας μάλιστα ότι ο ίδιος ο Τόνυ Μπλέρ είχε κάνει διάβημα στον Κώστα Καραμανλή. Η παρουσία του Αγγλου πρεσβευτή σε δύο δημόσιες εκδηλώσεις της Minoan Group είχε προβληθεί κατά κόρον. Είναι βέβαια καθήκον κάθε διπλωματικού εκπροσώπου να στηρίζει κατά κανόνα κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα ομοεθνών του στη χώρα όπου υπηρετεί. Αυτό έγινε και στην περίπτωση του Κάβο Σίδερο. Ομως τα πράγματα άλλαξαν την Ανοιξη του 2008 οπότε, εξ όσων είμαι σε θέση να γνωρίζω, ο Αγγλος πρεσβευτής κ. Σάϊμον Γκας ενημερώθηκε πλήρως, από Αγγλο πολίτη διεθνούς κύρους, για τα νομικά και επιχειρηματικά δεδομένα της υπόθεσης και των πρωταγωνιστών της. Εκτοτε η μεν πρεσβεία τηρεί αποστάσεις, όπως φάνηκε ξεκάθαρα σε συνέντευξη του κ. Γκας σε τηλεοπτικό σταθμό του Ηρακλείου το Μάϊο του 2008, οι δε αναφορές στη δήθεν υποστήριξη της Αγγλικής κυβέρνησης και της πρεσβείας εξαφανίστηκαν τόσο από τις διαρροές και διαδόσεις όσο και από τις επίσημες ανακοινώσεις της εταιρείας.
Και τώρα που μας τελείωσε ο Βρετανικός παράγων ήλθε η σειρά του Αμερικανικού (αλήθεια, πού ήταν τόσο καιρό;) Το πρόσφατο δημοσίευμα αναφέρει ότι ένας από τους «μεγαλομετόχους» της Minoan Group είναι Αμερικανός με ισχυρές πολιτικές διασυνδέσεις και λόγω αυτού η Αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα επιδεικνύει τελευταία ενδιαφέρον για το εγχείρημα. Και ακόμη ότι στελέχη του Κογκρέσσου έθεσαν το θέμα προς τη Ντόρα Μπακογιάννη κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ως προς το τελευταίο αυτό στοιχείο, και ανεξάρτητα από την προσωπική μου άποψη για τη σοβαρότητα ή μη της πληροφορίας, νομίζω ότι, εφόσον εμπλέκεται δημοσίως το όνομα της Υπουργού Εξωτερικών της χώρας, μόνη αρμόδια να δώσει απαντήσεις είναι η ίδια.
Καθ¶ όσον αφορά την Αμερικανική πρεσβεία, ίσως κάποια στιγμή χρειαστεί να κληθεί και αυτή να σχολιάσει το «ενδιαφέρον» της αφού πληροφορηθεί την πλήρη αλήθεια.
Για τώρα όμως έχω κάποιες παρατηρήσεις και πραγματικά στοιχεία σχετικά με τις υπόλοιπες πτυχές της διαρροής.
Το δημοσίευμα απαριθμεί ως μεγαλύτερους μετόχους της εταιρείας τους ακόλουθους «επενδυτικούς οίκους»:
– Henderson Global Investors Ltd με ποσοστό 10%.
– P. D. Raby με 5,6%
– Dynamic Smartcap με 5,5%.
Η Henderson Global Investors Ltd είναι οίκος διαχείρισης επενδυτικών χαρτοφυλακίων με έδρα το Λονδίνο, ενώ η Dynamic Smartcap, με έδρα το Λουξεμβούργο, επενδύει κυρίως σε μικρές επιχειρήσεις.
Περιέργως, ενώ οι δύο αυτοί οίκοι αναγράφονται στην ιστοσελίδα της Minoan Group ως μεγαλομέτοχοι με 5.414.800 και 3.000.000 μετοχές αντιστοίχως, τα ονόματά τους δεν βρίσκονται στο επίσημο μετοχολόγιο της εταιρείας ούτε εμφανίζονται άλλοι μέτοχοι με αυτούς τους αριθμούς μετοχών. Το μετοχολόγιο το έχω λάβει από την αρμόδια υπηρεσία του Ηνωμένου Βασιλείου και είναι στη διάθεση οποιουδήποτε το ζητήσει.
Ο P. D. Raby, δεν είναι ούτε επενδυτικός οίκος ούτε καν νομικό πρόσωπο. Είναι φυσικό πρόσωπο, το πλήρες όνομά του είναι Peter David Raby, κατέχει, σύμφωνα με το τελευταίο μετοχολόγιο, 3.053.032 μετοχές (σημερινής αξίας περίπου 275.000 Ευρώ) και κατοικεί με την οικογένειά του στο Αμπερντήν της Σκωτίας. Στην ίδια αυτή πόλη είχε και ο πρόεδρος της Loyalward/Minoan Κρίστοφερ Ηγκλετον την κατοικία και το λογιστικό του γραφείο, όπου στεγάζονταν και τα «κεντρικά γραφεία» της εταιρείας προτού μεταφερθούν σε μια ταχυδρομική θυρίδα σε προάστειο του Λονδίνου.
Αυτά λοιπόν για τους «Αμερικανούς» «μεγαλομετόχους» που θα σύρουν στα ξένα δικαστήρια Ελληνες πολίτες και που ασκούν πιέσεις μέσω του Κογκρέσσου σε μέλη της Ελληνικής κυβέρνησης!
Να δοθεί τέλος
Πού θα πάει όμως η ιστορία; Εδώ και πολλά χρόνια οι κάτοικοι της περιοχής εμπαίζονται, παραπλανώνται, διώκονται, παραμυθιάζονται, τρομοκρατούνται, διχάζονται και τώρα απειλούνται. Οσο κι αν οι απειλές είναι πραγματικά γελοίες, συνιστούν συμπεριφορά που μπορεί και να εκφεύγει από τα όρια του νόμου και για το λόγο αυτό, τόσο εκείνοι που τις εκτοξεύουν όσο και εκείνοι που τις αναπαράγουν θα πρέπει ίσως να κληθούν κάποια στιγμή να λογοδοτήσουν.
Εκείνο που προέχει είναι να δοθεί και τυπικά τέλος σ¶ αυτό το εγχείρημα που κρατάει σε στασιμότητα και διαρκή ομηρεία ολόκληρη την περιοχή επί δύο δεκαετίες και να μπορέσει έτσι ο τόπος να ασχοληθεί σοβαρά με τη διαμόρφωση του οικονομικού, αναπτυξιακού, πολιτιστικού και περιβαλλοντικού μέλλοντός του. Τέτοιο τέλος και τέτοια ενασχόληση με το αύριο της περιοχής δεν μπορεί να υπάρξει ενόσω επιτρέπεται στους πρωταγωνιστές να πουλάνε, ακόμη και τώρα, το παραμύθι ότι τα 26.000 στρέμματα του Κάβο Σίδερο είναι δικά τους για ογδόντα χρόνια.
Το νομικό οικοδόμημα του εγχειρήματος είναι σαθρό και διάτρητο και η οριστική κατεδάφισή του απλή, εύκολη και ανώδυνη. Οι λύσεις υπάρχουν. Εφόσον το συμβαλλόμενο Ιδρυμα τελεί υπό κρατική εποπτεία, ο ρόλος της διοίκησης είναι καθοριστικός. Η πολιτική βούληση για ξεκαθάρισμα της κατάστασης υπάρχει και είναι διάχυτη. Η πρωτοβουλία όμως πρέπει να προέλθει από τους πρωτίστως ενδιαφερόμενους, δηλαδή το Ιδρυμα και την τοπική κοινωνία και τους φορείς της. Για κάποιους μύθους που προβάλλονται για δήθεν νομική αδυναμία ή για δήθεν κίνδυνο απαιτήσεων εις βάρος του Ιδρύματος επιφυλάσσομαι να επανέλθω. Τέτοια αδυναμία και τέτοιοι κίνδυνοι, πάντως, δεν υπάρχουν.
Οσο για τους πρωταγωνιστές του εγχειρήματος, καιρός είναι να δεχτούν ότι αυτό που επεδίωκαν δεν τους βγαίνει και ν¶ αφήσουν τον τόπο να κοιτάξει το μέλλον του και ν¶ ασχοληθεί σοβαρά με την πρόοδο και την προκοπή του χωρίς αυτόκλητους αναμορφωτές και σωτήρες. Η ταλαιπωρία, ο εμπαιγμός, τα παραμύθια και οι απειλές πολύ κράτησαν. Ολα έχουν τα όριά τους. Αρκετά! Και για να το καταλάβουν καλύτερα, ENOUGH IS ENOUGH!
* O Φειδίας Ν. Κοντεμενιώτης είναι δικηγόρος
Υ.Γ. Αρνούμενος πάντοτε να χρησιμοποιήσω τις λέξεις «επένδυση» και «επενδυτές» γιατί θεωρώ ότι τέτοιοι δεν υπάρχουν και δεν υπήρξαν ποτέ, συνεχίζω, κατ¶ οικονομίαν και για λόγους ευπρέπειας και μόνο, να χρησιμοποιώ τους όρους «εγχείρημα» και «πρωταγωνιστές». Ελπίζω κάποτε, όταν οι διαστάσεις της θλιβερής αυτής ιστορίας αποκαλυφθούν σε όλο τους το μεγαλείο, να καταστεί δυνατό να χρησιμοποιηθούν και δημοσίως για το εγχείρημα και τους πρωταγωνιστές του οι χαρακτηρισμοί που τους αρμόζουν.