μέλος του ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ
www.ecogreens.gr email: ecogreen@otenet.gr
Αθήνα: Κολοκοτρώνη 31,10562,τηλ.210.3241001,fax 210 3241825
Θεσσαλονίκη:Φιλίππου 51,54631,τηλ.2310.222503,fax 2310.421196
Ο ΡΥΠΑΙΝΩΝ … ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΕΙ
Υπέρμετρα γενναιόδωρη προς τις μεγάλες εγκαταστάσεις αποδεικνύεται η πρώτη περίοδος του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών
Ανακοινώθηκαν στις 15 Μαϊου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα επιβεβαιωμένα στοιχεία για τις εκπομπές CO2 κατά το 2005 από τις μεγάλες εγκαταστάσεις 21 κρατών μελών που καλύπτονται από το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΕΣΕΔΕ). Δεν υπάρχουν ακόμα στοιχεία για την Πολωνία, το Λουξεμβούργο, τη Μάλτα και την Κύπρο.
Το σύστημα εμπορίας στηρίζεται στα Εθνικά Σχέδια Κατανομής Δικαιωμάτων Εκπομπών, που ορίζουν και τα επίπεδα-στόχους ανά τομέα και εγκατάσταση. Αφορά μέρος μόνο των εκπομπών, καθώς δεν καλύπτονται οι μεταφορές, ο οικιακός τομέας και οι υπηρεσίες.
Αντίθετα με κάθε πρόβλεψη, οι υπόχρεες εγκατάστασεις εξέπεμψαν συνολικά κατά το 2005 63,6 εκατομμύρια τόνους CO2 λιγότερους από τα δικαιώματα που τους είχαν κατανεμηθεί, ενώ μόλις 6 χώρες εμφάνισαν έλλειμμα δικαιωμάτων.
Οι ελληνικές εγκαταστάσεις συνολικά εξέπεμψαν 100 χιλ. τόνους λιγότερους από τα δικαιώματα που τους είχαν μοιραστεί, με τη ΔΕΗ όμως (που της αναλογεί περίπου το 70% από τις εκπομπές αυτές) να έχει υπερβεί τα δικαιώματά της κατά 620 χιλ τόνους περίπου.
Το αποτέλεσμα φανερώνει τα μεγάλα περιθώρια για μείωση εκπομπών αλλά και την άτολμη στάση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία φάνηκε απαράδεκτα απλόχερη κατά την έγκριση των Εθνικών Σχεδίων, που ευνούσαν μάλλον τον εφησυχασμό των μεγάλων επιχειρήσεων παρά την προστασία του κλίματος. Αυτή όμως η τακτική της Επιτροπής, απειλεί την ίδια την ουσία του Συστήματος για την πρώτη περίοδο (2005-8), καθώς η περίσσεια δικαιωμάτων εκπομπών οδήγησε αμέσως στο κατρακύλισμα της τιμής τους κατά 65% (από 30 ευρώ ανά τόνο στα τέλη Απριλίου, σε λιγότερο από 10), περιορίζοντας έτσι δραστικά την οικονομική πίεση προς τους «βρωμιάρηδες».
Εν όψει της 2ης περιόδου του Συστήματος (2008-2012) και της εκκίνησης της σχετικής ετοιμασίας στα τέλη Ιουνίου με την υποβολή του 2ου Εθνικού Σχεδίου Κατανομής Δικαιωμάτων, καλούμε την Ελληνική κυβέρνηση:
• Να πάρει επιτέλους στα σοβαρά το Σύστημα Εμπορίας και την τεράστια σημασία του για την περιβαλλοντική και βιομηχανική πολιτική της χώρας. Όλες οι μέχρι τώρα διαδικασίες, με την Ελλάδα να τρέχει τελευταία και καταϊδρωμένη στην ΕΕ να προλάβει τις προθεσμίες, αλλά και οι αναιτιολόγητες πρόσφατες αποφάσεις για νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο… μαζούτ στην Κρήτη και η διαφαινόμενη χορήγηση άδειας για νέα λιγνιτική μονάδα στη Φλώρινα, φανερώνουν την αδιαφορία και την προχειρότητα με τις οποίες αντιμετωπίζονται τόσο σημαντικά ζητήματα.
• Δικαιώματα στις αποθήκες νεοεισερχομένων που ενδεχομένως μείνουν αδιάθετα κατά την 1η περίοδο, να ακυρωθούν και να μην δημοπρατηθούν.
• Να θέσει το αργότερο μέχρι τη 15η Ιουνίου σε δημόσια διαβούλευση το Εθνικό Σχέδιο Κατανομής για την 2η περίοδο του Συστήματος.
• Η κατανομή δικαιωμάτων εκπομπών να είναι πολύ πιο αυστηρή (ιδίως στην ηλεκτροπαραγωγή), αλλά και να λαμβάνει υπόψη την αποτυχία και την ανυπαρξία μέτρων μείωσης εκπομπών στους τομείς που δεν καλύπτονται από το Σύστημα (μεταφορές, οικιακός-τρiτογενής τομέας), προκειμένου να επιτευχθεί ο εθνικός στόχος στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου του Κιότο.
• Η κατανομή δικαιωμάτων εκπομπών να λαμβάνει ως βάση τη βέλτιστη διαθέσιμη τεχνολογία ανά τομέα, τιμωρώντας έτσι τις πιο ρυπογόνες εγκαταστάσεις, ενισχύοντας τις καθαρότερες και δίνοντας παράλληλα κίνητρο για σχετικές επενδύσεις.
• Να αξιοποιηθεί πλήρως η δυνατότητα για δημοπράτηση του 10% του συνολικού πλήθους δικαιωμάτων.
Τελικά τα στοιχεία επιβεβαιώνουν κάτι που ξέραμε ήδη: ότι η χρήση μηχανισμών αγοράς δε μπορεί από μόνη της να καλύψει το έλλειμμα ισχυρής πολιτικής βούλησης για την προστασία του κλίματος. Η αποτελεσματικότητα των οικονομικών εργαλείων προυποθέτει επαρκή σχεδιασμό χωρίς «παράθυρα», αλλά και σταθερή επιδίωξη για προσαρμογή της οικονομίας στις δυνατότητες του πλανήτη και όχι αντίστροφα.
Η Γραμματεία των Οικολόγων Πράσινων
Για περισσότερες πληροφορίες: Κώστας Κατώπης 6972 033070