«Κλίμα και Ενέργεια: Πράσινες απαντήσεις στην κλιματική κρίση»
που πραγματοποίησαν οι Οικολόγοι Πράσινοι Κρήτης, σε συνεργασία με τη Θεματική Ομάδα των Οικολόγων Πράσινων για την ενέργεια και την κλιματική αλλαγή, το Σάββατο 14 Μαρτίου στο Ηράκλειο στην Αίθουσα του Τεχνικού Επιμελητηρίου ΤΕΕ-ΤΑΚ.
1. Πολιτικές προστασίας του κλίματος
Η κλιματική αλλαγή αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο σήμερα για την ίδια τη βάση της ζωής και τη μεγαλύτερη πρόκληση στην ιστορία της ανθρωπότητας. Οι αποφάσεις μας σήμερα θα επηρεάσουν δραματικά τη ζωή των επόμενων γενιών 100 ίσως και 1000 χρόνια από σήμερα.
Οι επιστήμονες έχουν δώσει όλες τις αποδείξεις για την επιταχυνόμενη αλλαγή του κλίματος και κανείς πλέον δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι δε γνώριζε. Δυστυχώς, κάθε νεότερη μελέτη για τα κλιματικά θέματα διαπιστώνει ότι η πραγματικότητα επιβεβαιώνει τα πιο απαισιόδοξα και όχι τα αισιόδοξα σενάρια για το ρυθμό και την έκταση της κλιματικής ανατροπής.
Τα θέματα της κλιματικής κρίσης αν και είναι ψηλά στην πολιτική συζήτηση δεν έχουν αντιμετωπιστεί μέχρι σήμερα με την απαιτούμενη σοβαρότητα από τις πολιτικές δυνάμεις. Αν και στην Ευρώπη τα πολιτικά κόμματα έχουν αναφορές και προτάσεις για την κλιματική κρίση, χωρίς αυτό να έχει οδηγήσει στην αλλαγή των σημερινών τάσεων. Σε γενικές γραμμές οι παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν με αδιαφορία, με ανευθυνότητα ή στην καλύτερη περίπτωση με αποσπασματικότητα και μόνο στο πλαίσιο επικοινωνιακών κινήσεων, τα θέματα της προστασίας του κλίματος όσο και της προσαρμογής όλων των πολιτικών (αγροτική, δασική, αναπτυξιακή, χωροταξική, περιβαλλοντική, κοινωνική κα) στα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται με αποτέλεσμα το κόστος να είναι όλο και μεγαλύτερο. Και κυρίως να σπαταλώνται πόροι σε λανθασμένες κατευθύνσεις όπως το επίδομα θέρμανσης αντί για ενίσχυση προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας όπως η μόνωση των κτιρίων.
Η οικονομική κρίση
Το νέο στοιχείο της περιόδου που διανύουμε είναι η οικονομική κρίση. Είναι όμως όλο και περισσότερο εμφανής η ανάγκη η πολύπλευρη οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική/κλιματική κρίση να αντιμετωπιστούν από κοινού. Η σημερινή οικονομική κρίση εκτός από απειλή είναι και μια μοναδική ευκαιρία για να αντιληφθούμε τα λάθη που έχουν γίνει σε βασικές επιλογές (πολιτικές και οικονομικές) και να στραφούμε προς πράσινες λύσεις που θα επιλύσουν ταυτοχρόνως τα οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα. Οι προτάσεις των Πρασίνων για ένα Πράσινο Κοινωνικό Συμβόλαιο και πράσινες μορφές οικονομίας φαίνονται σήμερα ως μονόδρομος αν θέλουμε πραγματικά να αντιμετωπίσουμε την κρίση και να θέσουμε τις βάσεις για τη οικολογική και κοινωνική βιωσιμότητα.
Αλλά και να προετοιμαστούμε για την μετά το πετρέλαιο εποχή αφού είναι δεδομένο ότι η εξάντληση των περισσότερων πηγών πετρελαίου σε συνδυασμό με την αύξηση της ζήτησης και της κατανάλωσης που θα οδηγήσει ξανά σε σημαντική άνοδο των τιμών πετρελαίου, απαιτούν να στραφούμε σε ενεργειακά αποδοτικές τεχνολογίες, σε μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας και σε γρήγορη ανάπτυξη των Α.Π.Ε..
Η πυρηνική ενέργεια
Παρά τις προσπάθειες που γίνονται από διάφορα λόμπυ, η πυρηνική ενέργεια δεν μπορεί και δεν θα αποτελέσει την εναλλακτική λύση, αντίθετα θα συνεχίσει να αποτελεί μέρος του προβλήματος. Η πυρηνική ενέργεια είναι επικίνδυνη για μια σειρά από λόγους: α) Ο κίνδυνος ατυχήματος είναι πιο πιθανός από ποτέ, καθώς οι πυρηνικοί αντιδραστήρες που λειτουργούν σήμερα είναι πολύ παλιοί. β) Δεν υπάρχει λύση για τα ραδιενεργά απόβλητα, τα οποία μένουν ενεργά για χιλιάδες χρόνια. β)Η ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί ένα βήμα πριν την ανάπτυξη πυρηνικού οπλοστασίου. δ) Τα πυρηνικά εργοστάσια είναι πιθανοί τρομοκρατικοί στόχοι, γνωστοί εκ των προτέρων. Ο ίδιος ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (International Energy Agency – ΙΕΑ) σε πρόσφατη έκθεσή του για την πυρηνική ενέργεια, ανέφερε ότι αν δεν επιλυθούν τα προαναφερθέντα προβλήματα, η πυρηνική ενέργεια δεν μπορεί να έχει σημαντικό ρόλο στο ενεργειακό μέλλον του πλανήτη.
Οι στόχοι για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου
Ο πλανήτης και η ανθρωπότητα δεν έχουν περιθώριο να μην υιοθετηθούν στην Κοπεγχάγη, στο πλαίσιο της Συνδιάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα, ως στόχοι η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 30% τουλάχιστον μέχρι το 2020 και κατά 80% μέχρι το 2050. Πολλές περιβαλλοντικές και άλλες οργανώσεις ξεκινάνε μεγάλες καμπάνιες και σε αυτόν τον αγώνα τα Πράσινα Κόμματα είναι πολύ ενεργά και δεν μένουν μόνο στα λόγια αλλά έχουν κεντρικό θέμα της προεκλογικής καμπάνιας τους αλλά και της συνεχούς πολιτικής και κοινωνικής παρέμβασής τους τα θέματα της προστασίας του κλίματος μέσα από μια δεσμευτική συμφωνία στην Κοπεγχάγη. Η Ευρωπαϊκή πολιτική μέχρι σήμερα είναι μεν στην σωστή κατεύθυνση αλλά εντελώς ανεπαρκής και οι πρόσφατες οπισθοχωρήσεις σε σημαντικά θέματα απαιτούν την αύξηση της πίεσης στις κυβερνήσεις των κρατών μελών αλλά και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώστε να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο η Ευρώπη στην διαμόρφωση των προϋποθέσεων για μια αποτελεσματική πολιτική προστασίας του κλίματος. Για τους Πράσινους είναι πολύ σημαντικό να προκύψει από τις εκλογές του Ιουνίου 2009 για το Ευρωκοινοβούλιο μια ισχυρή ομάδα Πρασίνων Ευρωβουλευτών μια και η επόμενη περίοδος (2009-2014) θα είναι εξαιρετικά κρίσιμη για τον πλανήτη και την ανθρωπότητα. Οι Πράσινοι έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην προώθηση πολιτικών για το κλίμα στις διάφορες χώρες και στο Ευρωκοινοβούλιο και η πορεία για την Κοπεγχάγη πρέπει να βρει τις δυνάμεις των πρασίνων ενισχυμένες σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Οι πρωτοβουλίες των Πρασίνων
Οι Ευρωπαίοι Πράσινοι οργανώνουν μια μεγάλη εκτρατεία για την άσκηση πίεσης στις κυβερνήσεις και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τη συγκέντρωση εκατομμυρίων υπογραφών για τη δημιουργία 5.000.000 πράσινων θέσεων εργασίας μέσα στα επόμενα 5 χρόνια. Οι Οικολόγοι Πράσινοι συμμετέχοντας στην κοινή αυτή εκστρατεία θέτουν ως στόχο τη δημιουργία τουλάχιστον 100.000 πράσινων θέσεων εργασίας με την μερική εκτροπή του «πακέτου Αλογοσκούφη» αλλά και την αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων προς πράσινη κατεύθυνση. Για το σκοπό αυτό έχουν καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις στο πλαίσιο ενός Πράσινου Κοινωνικού Συμβολαίου που θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην Ελλάδα για να βοηθήσει στην έξοδο από την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική κρίση.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι θα συνεχίσουν να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες αλλά και να συνεργάζονται με ευρύτερες περιβαλλοντικές και κοινωνικές δυνάμεις στο πλαίσιο του κοινού στόχου, της προστασίας του κλίματος αλλά και των βαθιών αλλαγών που απαιτούνται. Η εκπροσώπησή τους στο Ευρωκοινοβούλιο αλλά και την Ελληνική Βουλή θα συμβάλει σημαντικά στην τοποθέτηση των θεμάτων της κλιματικής αλλαγής στο κέντρο της πολιτικής συζήτηση στη χώρα μας αλλά και στην άσκηση μεγαλύτερης πίεσης στο δρόμο για τις ευρωεκλογές και τη συνδιάσκεψη του ΟΗΕ στην Κοπεγχάγη τον Δεκέμβριο 2009. Θα ενθαρρύνουμε περισσότερες συνεργασίες μεταξύ των πόλεων και την επεξεργασία κατάλληλων πολιτικών για τους κλιματικούς πρόσφυγες, θέματα τα οποία γίνονται όλο και πιο σημαντικά στην σημερινή εποχή. Θα συμμετάσχουν στην παγκόσμια συμβολική κίνηση «Κλείστε τα φώτα» που οργανώνεται από πολυάριθμους φορείς, με πρωτοβουλία του WWF.
2. Το ζήτημα της χωροθέτησης των Α.Π.Ε.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι είναι προφανώς υπέρ της εξοικονόμησης ενέργειας και της προώθησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) ως απάντηση στην κλιματική κρίση, στην εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, στη ρύπανση της ατμόσφαιρας και των θαλασσών, στους πολέμους και τις συγκρούσεις που γεννάει η προσπάθεια ελέγχου των πηγών πετρελαίου, ουρανίου και φυσικού αερίου. Η προώθηση των Α.Π.Ε. και η εξοικονόμηση ενέργειας μπορούν να δημιουργήσουν εκατομμύρια νέες, πράσινες θέσεις εργασίας, να συμβάλουν στην προώθηση της καινοτομίας, της πράσινης επιχειρηματικότητας και της μετατροπής των πολιτών σε παραγωγούς πράσινης ενέργειας αντί για αχαλίνωτους καταναλωτές ενέργειας. Η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα είναι ο μόνος δρόμος για διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας και ανεξαρτησίας.
Η προώθηση των Α.Π.Ε. στη χώρας μας έχει μείνει πολύ πίσω σε σχέση με τις ανάγκες και τις δεσμεύσεις μας ως χώρα αλλά και την υποχρέωση μας να περιορίσουμε τόσο την ρύπανση που προκαλείται σήμερα στις περιοχές που παράγουν την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνουμε ως πολίτες και ως κοινωνία αλλά και τη συμβολή μας στην προστασία του παγκόσμιου κλίματος. Πέρα από την αλλαγή πολιτικών απαιτείται και μια νέα κουλτούρα από την κοινωνία που θα οδηγήσει στην προώθηση των Α.Π.Ε.. Τα έργα των Α.Π.Ε. πρέπει να αντιμετωπίζονται και να είναι δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος. Αν και κάθε έργο έχει στον ένα ή στον άλλο βαθμό επιπτώσεις στο περιβάλλον, τα έργα Α.Π.Ε. έχουν θετικό περιβαλλοντικό ισοζύγιο. Η καλύτερη διαφήμιση για τις Α.Π.Ε. είναι να γίνονται με τον μεγαλύτερο βαθμό περιβαλλοντικής υπευθυνότητας ώστε να αποτελούν επίδειξη καλών πρακτικών περιβαλλοντικής προστασίας.
Για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων από τις Α.Π.Ε.
Όσον αφορά στο ζήτημα της χωροθέτησης, της εγκατάστασης και λειτουργίας εγκαταστάσεων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.), είτε πρόκειται για αιολικά είτε για φωτοβολταϊκά πάρκα είτε πρόκειται για άλλα έργα όπως οι αντλησιοταμιευτήρες κ.ά., είναι αυτονόητο ότι πρέπει να υποβάλλονται οι απαραίτητες Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) στις οποίες θα εξετάζονται οι εναλλακτικές λύσεις και μεταξύ άλλων θα λαμβάνονται υπόψη οδηγίες για το σωστό σχεδιασμό και υλοποίηση έργων Α.Π.Ε. (όπως αυτές της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας για την εκπόνηση Ειδικής Ορνιθολογικής Μελέτης, του WWF και άλλων περιβαλλοντικών οργανώσεων) και να εγκρίνονται μετά από διαβούλευση, όπως άλλωστε επιτάσσει η νομοθεσία. Στην έγκριση των Μ.Π.Ε. θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, όπως και σε κάθε άλλη περίπτωση, τυχόν τεκμηριωμένες παρατηρήσεις ή αντιρρήσεις. Είναι επίσης απαραίτητο να ασκείται ουσιαστικός έλεγχος για την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων για να μην αναιρείται το όφελος για την κλιματική κρίση και την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα εξαιτίας άλλων επιπτώσεων που μπορεί να προκαλούν στο φυσικό περιβάλλον. Μέσα στους όρους αυτούς θα πρέπει να προβλέπεται ο έλεγχος και η προστασία των περιοχών εγκατάστασης από την διάνοιξη δρόμων που ευνοεί την αλλαγή χρήσεων γης, φέρνοντας συχνά την παράνομη δόμηση και την εκτός σχεδίου δόμηση που μπορεί μεν να μην συντελείται κοντά στις ίδιες τις ανεμογεννήτριες, αλλά στους πρόποδες και την αρχή των δρόμων αυτών. Επίσης ο δρόμοι θα πρέπει να μην προκαλούν διάβρωση εδαφών και να περιορίζονται στο μίνιμουμ απαραίτητο. Θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι παρθένες φυσικές περιοχές γίνονται τώρα προσβάσιμες και με κάθε τρόπο επιβάλλεται να διατηρήσουν τη φυσική τους χλωρίδα και πανίδα με όλα τα αναγκαία αντισταθμιστικά μέτρα που θα πρέπει να ελέγχονται και να τηρούνται. Σημειώνουμε ότι θάνατοι ορνέων, απειλούμενο είδος αρπακτικού στην Κρήτη έγιναν από αμέλεια να απομακρυνθούν νεκρά ζώα από την περιοχή με αποτέλεσμα να υπάρξουν ατυχήματα.
Για να εξυπηρετηθεί ο σκοπός της μεγαλύτερης και ταχύτερης εξάπλωσης των Α.Π.Ε. θα πρέπει να θεσμοθετηθεί μια κλιμάκωση του μεγέθους τους για τον περιορισμό των γραφειοκρατικών απαιτήσεων, που λειτουργούν αποτρεπτικά λόγω κόστους, για τις μικρές εγκαταστάσεις. Ως Οικολόγοι Πράσινοι προτιμάμε περισσότερες περιοχές (μεταξύ άλλων οι αγροτικές και οι αστικές) να αναλάβουν μεγαλύτερο ποσοστό ευθύνης για την εγκατάσταση έργων ώστε να μην πιέζονται οι φυσικές περιοχές με υπερβολικά μεγάλες εγκαταστάσεις Α.Π.Ε. που μπορεί να ξεπερνούν τη φέρουσα ικανότητά τους. Ειδικά στις περιπτώσεις που προτείνεται να γίνουν εγκαταστάσεις Α.Π.Ε. μέσα σε προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura, υπάρχει σοβαρό πρόβλημα εξαιτίας της εγκληματικής καθυστέρησης των τελευταίων κυβερνήσεων στην εκπόνηση των σχεδίων διαχείρισης και στην θεσμοθέτηση των φορέων διαχείρισης, πράγμα που πρέπει να γίνει τώρα χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις.
Οι εγκαταστάσεις των Α.Π.Ε., λόγω του χαρακτήρα τους θα πρέπει να αποτελούν παράδειγμα σεβασμού προς το περιβάλλον. Επειδή όμως οι Α.Π.Ε. συμβάλλουν με ουσιαστικό τρόπο στην απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και στον έλεγχο της κλιματικής κρίσης δεν πρέπει να συναντούν ατεκμηρίωτες και αδικαιολόγητες αντιδράσεις. Ειδικότερα στο ζήτημα της αισθητικής θεωρούμε πως μπορούν να γίνουν πολύ ευκολότερα αποδεκτές όταν προηγείται ενημέρωση για τα προφανή οφέλη από τη λειτουργία τους. Στην περίπτωση φωτοβολταϊκών συστημάτων αλλά και ηλιακών θερμοσιφώνων υπάρχουν λύσεις που μπορούν να προσαρμοστούν ακόμα και σε παραδοσιακούς οικισμούς χωρίς να αλλοιώνουν την αρχιτεκτονική τους ταυτότητα. Μια λύση μπορεί να είναι η δημιουργία μικρών πάρκων Α.Π.Ε. σε σημεία κοντά στους οικισμούς για την κάλυψη των τοπικών αναγκών σε ενέργεια. Προς το σκοπό αυτό πιστεύουμε πως θα πρέπει να επιτρέπεται η χωροθέτηση Α.Π.Ε. ακόμη και εντός σχεδίου. Θεωρούμε πως οι εφαρμογές των Α.Π.Ε. δεν βλάπτουν τον τουρισμό, αντίθετα μπορούν να λειτουργούν ευνοϊκά εφόσον ο επισκέπτης αισθάνεται πως οι υποδομές αυτές αντανακλούν τον σεβασμό προς το φυσικό περιβάλλον.
Για τις εγκαταστάσεις μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων θεωρούμε πως η διαδικασία που ακολουθήθηκε δεν ήταν η ορθή. Οι όροι για την εγκατάστασή τους διαμορφώθηκαν αφού είχαν γίνει οι σχετικές αιτήσεις από τους επενδυτές και υπάρχουν σήμερα σοβαρά προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα όπως οι καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου. Θεωρούμε ότι εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων θα πρέπει να έχει εφαρμογή πρώτα-πρώτα στις στέγες των κτιρίων στις πόλεις παρά στην γεωργική γη και προς τον σκοπό αυτό θα πρέπει να εφαρμοστεί σε δημόσια κτίρια και να δοθούν νέα γενναία κίνητρα τις επιχειρήσεις και στους πολίτες . Aμεσα, πρέπει να υπογραφεί η σχετική Κ.Υ.Α. που διευκολύνει την διαδικασία σύνδεσης των μικρών Α.Π.Ε. με το δίκτυο της Δ.Ε.Η..
3. Το ενεργειακό ζήτημα της Κρήτης
Είναι κοινά αποδεκτό ότι το ενεργειακό είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Κρήτη. Οι λόγοι που το έχουν αναδείξει ως κυρίαρχο πρόβλημα χωρίς οριστική λύση είναι:
• Η μεγάλη αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας στην Κρήτη.
• Η έλλειψη διασύνδεσης με το ηπειρωτικό σύστημα της Χώρας.
• Η μεγάλη ανομοιομορφία της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και εποχιακά και ημερήσια, λόγω της έλλειψης Βιομηχανίας και της μεγάλης εξάρτησης της κατανάλωσης από τον τουρισμό.
• Η απουσία μίας σταθερής και συνεπούς πολιτικής για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών στην Κρήτη.
Η Κρήτη αυτή τη στιγμή εξαρτάται σε πολύ μεγάλο ποσοστό από το πετρέλαιο για την κάλυψη των ενεργειακών της αναγκών. Αυτό έχει μεγάλες επιπτώσεις στην οικονομία του νησιού, αλλά και στο περιβάλλον. Εάν μειώσουμε την κατανάλωση ορυκτών καυσίμων στην Κρήτη, θα μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και θα αυξηθεί η ενεργειακή επάρκεια του νησιού. Οι κύριοι τομείς δράσης που προτείνουμε είναι:
1. Aμεση μείωση της κατά κεφαλήν κατανάλωσης ενέργειας, με εφαρμογή προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας.
2. Προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οι οποίες τόσο απλόχερα δόθηκαν στον τόπο μας.
Επειδή τα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας απαιτούν κάποιο χρόνο να υλοποιηθούν, είναι ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στην εξοικονόμηση ενέργειας που μπορεί άμεσα να επιφέρει αποτελέσματα. Ενδεικτικά ως μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας προτείνουμε:
• Την άμεση αντικατάσταση των λαμπτήρων πυράκτωσης με λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης. Για να υλοποιηθεί αυτή η αντικατάσταση πρέπει να δοθούν οικονομικά κίνητρα, γιατί το κόστος των λαμπτήρων αυτών είναι υψηλό.
• Να προωθηθεί άμεσα επίδομα μόνωσης των κτιρίων, ώστε να μειωθεί η ενέργεια που καταναλώνουμε για ψύξη-θέρμανση.
• Να υλοποιηθούν ολοκληρωμένα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας στα δημόσια κτίρια με την εφαρμογή βιοκλιματικών λύσεων, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και μόνωσης για να σταματήσει η σπατάλη ενέργειας επειδή το λογαριασμό τον πληρώνουν άλλοι.
• Να ενταθούν και να επαναλαμβάνονται τακτικά και σε μόνιμη βάση οι καμπάνιες ενημέρωσης των πολιτών για την ανάγκη εξοικονόμησης ενέργειας και να προταθούν συγκεκριμένοι τρόποι υλοποίησης (όπως η μείωση της στάθμης θερμοκρασίας στην κεντρική θέρμανση το χειμώνα, αύξηση το καλοκαίρι στα κλιματιστικά, κλείσιμο των συσκευών όταν δεν λειτουργούν, όχι χρήση ενεργοβόρων συσκευών σε ώρες αιχμής κ.ά.).
• Να προωθηθεί η χρήση των μαζικών μέσων συγκοινωνίας και του ποδηλάτου με την δημιουργία χώρων στάθμευσης στους συγκοινωνιακούς κόμβους στην περιφέρεια των πόλεων, με την πύκνωση των γραμμών και με την δημιουργία ποδηλατοδρόμων. Να μελετηθεί σοβαρά το ενδεχόμενο να δημιουργηθεί γραμμή τρένου στον Βόρειο Οδικό Aξονα της Κρήτης.
Σχετικά με την προώθηση της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, προτείνουμε:
• Την άμεση υπογραφή της Κ.Υ.Α. που θα επιτρέπει την τοποθέτηση των φωτοβολταϊκών στις στέγες των κτιρίων. Τα Φ/Β είναι μία Α.Π.Ε. που ταιριάζει καλύτερα στις σκεπές υφιστάμενων κτιρίων παρά στην γεωργική γη. Επίσης είναι δίπλα στην κατανάλωση και μειώνει τις απώλειες από τα ηλεκτρικά δίκτυα.
• Την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης των εξαιρέσεων για την κατασκευή Φ/Β πάρκων που έχουν δοθεί από τη ΡΑΕ. Τον Αύγουστο του 2008 δόθηκαν περίπου 1300 εξαιρέσεις για Φ/Β πάρκα έως 80KW, (συνολικά περίπου 80ΜW). Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτών των έργων οι επενδυτές είναι έτοιμοι να υλοποιήσουν άμεσα τα έργα αυτά αν δοθούν οι άδειες από τις αρμόδιες πολεοδομίες. Αν υλοποιηθούν όλες αυτές οι επενδύσεις θα μπορούν να καλύψουν το 3,33% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στην Κρήτη με βάση την ισχύουσα κατανάλωση. Τέλος η άμεση υλοποίηση αυτών των έργων πέρα από την μείωση των ρύπων θα βοηθήσει την τοπική οικονομία, μια και η συνολική επένδυση αυτών των έργων εκτιμάται σε 400 εκατομμύρια ¤.
• Την αδειοδότηση νέων αιολικών πάρκων προηγμένης τεχνολογίας, και την αύξηση της διείσδυσης των αιολικών πάρκων στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας. Σήμερα τα αιολικά πάρκα καλύπτουν το 14% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στην Κρήτη. Θεωρούμε ότι μπορούν να φτάσουν το 20%, χωρίς τη χρήση μονάδων εγγυημένης ισχύος, με μία καλύτερη διαχείριση. Επίσης τα Φ/Β μπορούν να καλύπτουν ποσοστό 5% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας σε λίγα χρόνια.
• Το κλείσιμο του παλαιού και ρυπογόνου εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στα Λινοπεράματα. Σε αυτή την κατεύθυνση θεωρούμε ως αναγκαίο κακό, το νέο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Κορακιά Ηρακλείου, το οποίο θα χρησιμοποιεί Φυσικό Αέριο. Το φυσικό αέριο αν και είναι ορυκτό καύσιμο και εισαγόμενο, είναι πολύ πιο φιλικό προς το περιβάλλον. Απαραίτητη προϋπόθεση για την κατασκευή αυτού του εργοστασίου είναι να κλείσει το εργοστάσιο των Λινοπεραμάτων και να εγκατασταθούν στην Κορακιά μονάδες που να μπορούν να λειτουργούν με χαμηλό συντελεστή φόρτισης, ώστε να επιτρέπεται η μεγαλύτερη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Επίσης πρέπει να θεωρείται αυτονόητη η προοπτική μείωσης της παραγωγής στα συμβατικά εργοστάσια της ΔΕΗ στις θέσεις Ξυλοκαμάρα Χανίων και Αθερινόλακκος Σητείας. Θα πρέπει να μελετηθεί η αλλαγή καυσίμου με λιγότερο ρυπογόνο (π.χ. φυσικό αέριο) και σε αυτές τις μονάδες για όσο καιρό λειτουργούν στη μετάβασή μας προς τις ΑΠΕ.
• Να εξεταστεί σοβαρά το ενδεχόμενο της δημιουργίας αντλησιοταμιευτήρων για την εγκατάσταση υβριδικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Οι σταθμοί αυτοί μπορούν να αποθηκεύουν ενέργεια σε περιόδους χαμηλής κατανάλωσης και να την επιστρέφουν σε περιόδους υψηλής κατανάλωσης. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να φτάσουμε σε πολύ υψηλά ποσοστά διείσδυσης των ΑΠΕ στο σύστημα.
Ηράκλειο, 28.3.2009
Οικολόγοι Πράσινοι Κρήτης
Θεματική Ομάδα των Οικολόγων Πράσινων για την Ενέργεια, την κλιματική αλλαγή και τις μεταφορές.