Θέσεις του ΠΑΝΔΟΙΚΟ για το χωροταξικό των ΑΠΕ

Θέμα: Θέσεις του ΠΑΝΔΟΙΚΟ επί του νομοσχεδίου για το χωροταξικό των ΑΠΕ.
Πληροφορίες: Γ. Κανέλλης 6972-902750

Το Πανελλήνιο Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων, με μέλη 67 οικολογικές οργανώσεις από όλη την Ελλάδα, θεωρεί αναγκαίο να διατυπώσει, στα πλαίσια της διαβούλευσης για το χωροταξικό των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, τις παρακάτω θέσεις επί του ανακοινωθέντος από το ΥΠΕΧΩΔΕ σχεδίου.
1. Θεωρούμε κατ’ αρχήν την ίδια την κατάθεση σχετικού νομοσχεδίου προς διαβούλευση ως θετική και αναγκαία, έστω και αν υπήρξε σχετική καθυστέρηση.
2. Ο ως τώρα ενδεικτικός στόχος του 20,1% κάλυψης των ενεργειακών αναγκών ως το 2010, με σύμφωνη γνώμη της Ελλάδας έγινε δεσμευτικός. Εκτιμούμε ότι το σχέδιο οφείλει να προωθήσει σημαντικά την αποτελεσματική εφαρμογή των ΑΠΕ στην πράξη και τουλάχιστον να μην οπισθοδρομεί σε σχέση με την υπάρχουσα νομοθεσία, για την χωροθέτηση των ΑΠΕ, η οποία (ν. 2941/2001, αρ.2) τις χαρακτηρίζει ρητώς ως έργα κοινής ωφελείας και επιτρέπει, υπό όρους, την χωροθέτησή τους και σε προστατευόμενες περιοχές.
3. Σε συνέχεια της παραπάνω θέσης, πιστεύουμε ότι η κατάταξη συλλήβδην των προστατευομένων περιοχών στις περιοχές αποκλεισμού, θα οδηγήσει στην πράξη, σε αποκλεισμό και περιοχών που παρέχουν, σημαντικότατες ευκαιρίες για ανάπτυξη σχετικά μεγάλων έργων ΑΠΕ. Πιθανόν στις περιοχές αυτές να υπάρχουν ελάχιστες ή ανατάξιμες περιβαλλοντικές επιπτώσεις στα προστατευτέα αγαθά (χλωρίδα, πανίδα, τοπίο, αρχαιολογικοί χώροι). Τέτοιες περιπτώσεις είναι, π.χ., οι αλπικές ζώνες νατούρα που συνήθως έχουν σοβαρό εκμεταλλεύσιμο αιολικό δυναμικό και είναι περιοχές λιβαδικές. Στην περίπτωση αυτή το κύριο αντικείμενο της προστασίας είναι ποώδης και θαμνώδης βλάστηση, συχνά αραιή, υπάρχουν δε και γυμνές εκτάσεις. Τούτο σημαίνει ότι η ανεύρεση τόπου χωροθέτησης των Α/Γ και των δρόμων που τις συνοδεύουν είναι ενδεχομένως δυνατή με προσεκτική μελέτη και στο πλαίσιο των σχετικών Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών.
Αντίθετα οικότοποι προτεραιότητας που αποτελούνται από πυκνό δάσος μπορεί να μην ανέχονται καμία διακοπή της συνέχειας του οικοσυστήματος και εκεί ο αποκλεισμός έχει νόημα.
4. Σε ότι αφορά τα ΜΥΗΕ ειδικότερα, πλην των ανωτέρω (δηλ. όχι γενικός αποκλεισμός από περιοχές νατούρα, αλλά αυστηρή ΜΠΕ) εκτιμούμε ότι είναι αναγκαίο να προβλέπεται ρητώς ο τακτικός έλεγχος της οικολογικής παροχής, ιδίως την ξηρή περίοδο.
5. Ολικός και γενικός αποκλεισμός των ΑΠΕ επίσης, από γη υψηλής παραγωγικότητας δεν ενδείκνυται. Ο αποκλεισμός των φωτοβολταϊκών, ώστε να προσανατολιστούν αυτά σε γη άγονη και υποβαθμισμένη έχει νόημα, δεν ισχύει όμως το ίδιο για τις άλλες μορφές, που χαρακτηρίζονται από πολύ μεγαλύτερη απόδοση ανά μονάδα εμβαδού του καταλαμβανόμενου εδάφους.
6. Σε ότι αφορά το θέμα των ελάχιστων αποστάσεων, πιστεύουμε ότι σε κάθε περίπτωση οφείλουν να είναι αυστηρά τεκμηριωμένες, έτσι ώστε να μην προκύπτουν επιπλέον διευρύνσεις τυχόν ζωνών αποκλεισμού. Επίσης σημειώνουμε την ανάγκη αποφυγής αμφίσημων διατυπώσεων όπως π.χ. στο παράρτημα ΙΙ, αντί «τα όρια της μονής» θα έπρεπε να αναφέρεται «τον περίβολο της Μονής». Ας έχουμε κατά νουν ότι οι ΑΠΕ επειδή δεν έχουν απόβλητα, ούτε καν χειροπιαστές εισροές-εκροές υλικών, κυρίως σημειακά επηρεάζουν (εκτός από τη διάσταση του τοπίου) τον ευρύτερο χώρο.
7. Επί του άρθρου 17, θεωρούμε ότι είναι χρήσιμο να εξαιρεθούν ρητώς από την απαγόρευση εγκατάστασης ηλιοθερμικών και φωτοβολταϊκών ήδη σφραγισμένες επιφάνειες (π.χ. η στέγη ενός μουσείου, το πάρκινγκ ενός αρχαιολογικού χώρου).
8. Στη μεταβατική διάταξη (αρ. 26,1) είναι προτιμότερο να αναφερθεί «διατηρούνται μέχρι τη λήξη της άδειας λειτουργίας, οπότε και επανεκτιμάται η συνέχισή της» αντί να διατυπώνεται αφοριστικά λήξη της λειτουργίας εγκαταστάσεων που πιθανότατα θα έχουν πλήρως ενταχθεί στο χώρο, και θα συνεχίζουν να παράγουν ενέργεια.
9. Το αρ. 19, 4 είναι περιττό και αντιφάσκει με το προηγούμενο. Οι εγκαταστάσεις γεωθερμίας δεν απαιτούν σημαντική έκταση, συνεπώς η έρευνα, κατ’ αρχήν πρέπει να είναι δυνατή παντού υπό όρους.
10. Προσοχή πρέπει να δοθεί στο θέμα των διαδικασιών (άρ. 22), έτσι ώστε η ολοκλήρωσή τους να μη αποτελεί λόγο αναβολών χωρίς χρονικά όρια της προώθησης επενδύσεων ΑΠΕ.

Γενικά, κάνουμε έκκληση όπως, στην τελική του μορφή το νομοσχέδιο, να αντανακλά, σε όλα τα άρθρα του, τη θεμελιώδη αρχή ότι οι ΑΠΕ είναι κατ΄ εξοχήν φιλοπεριβαλλοντικά έργα, ήτοι οφείλουν ν’ αντιμετωπίζονται πρωτίστως ως μέρος της λύσης και όχι ως μέρος του περιβαλλοντικού προβλήματος.
Η ΕΠΤΑΜΕΛΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ

ΑΛΕΥΡΑ ΑΝΝΑ (ΣΕΡΡΕΣ) 6944-263636, ΑΣΛΑΝΟΓΛΟΥ ΝΙΚΟΣ (ΒΕΡΟΙΑ) 6946-381707,
ΒΟΛΙΩΤΗΣ ΚΩΣΤΑΣ (ΒΟΛΟΣ) 6977-686838, ΖΗΣΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ (ΜΑΚΡΗ) 6977-606820, ΚΑΛΛΙΑΜΠΕΤΣΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ (ΑΘΗΝΑ) 6944842384, ΚΕΛΛΑΡΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ (Κ.ΔΙΜΗΝΙΟ- ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ) 6977-668776, ΠΑΠΑΧΡΥΣΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ (ΜΥΤΙΛΗΝΗ) 6974-640419