(ΕΓ)ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΛΟΥΦΑ & ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ

Ατολμο και το διεκπεραιωτικό όσο και το προηγούμενο ΕΣΚΔΕ, αποδεικνύεται και το νέο Εθνικό Σχέδιο Κατανομής Δικαιωμάτων Εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που αφορά την περίοδο 2008-2012. Δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα η εκτίμηση ότι και αυτή η ελληνική κυβέρνηση αντιμετωπίζει την προσπάθεια αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής ως αγγαρεία.
Πάγια στάση του ελληνικού κράτους στο συγκεκριμένο ζήτημα είναι η προσπάθεια μάλλον να αποφύγει τις υποχρεώσεις του ή να συμμορφωθεί όσο πιο καθυστερημένα και με όση λιγότερη προσπάθεια γίνεται, παρά να διαμορφώσει συνθήκες για ουσιαστική συμμετοχή της Ελλάδας στην προσπάθεια καταπολέμησης του φαινομένου του θερμοκηπίου
• Το προηγούμενο Εθνικό Σχέδιο Κατανομής Δικαιωμάτων Εκπομπών Αερίων, για την περίοδο 2005-2007 είχε υποβληθεί στην Ευρ. Ένωση το απόγευμα (!) της 31.12.2004, λίγες μόνο ώρες πριν λήξει και η τελευταία παράταση που μας είχε δοθεί. Η δημόσια διαβούλευση που επιβάλλει η ευρωπαϊκή νομοθεσία είχε διαρκέσει μόλις 5 ημέρες, που συνέπιπταν μάλιστα με περίοδο… χριστουγεννιάτικων διακοπών.
• Το νέο Σχέδιο αφορά την περίοδο 2008-2012 και οφείλει να υποβληθεί για έγκριση στην Ε.Ε.μέχρι σήμερα 30 Ιουνίου. Αυτή τη φορά δόθηκε στη δημοσιότητα μόλις στις 15 Ιουνίου, με περίοδο διαβούλευσης.. 10 ημερών, που έληξε στις 25 Ιουνίου χωρίς κανείς να διαμαρτυρηθεί.

Για την ουσία τώρα του Εθνικού Σχεδίου Κατανομής Δικαιωμάτων Εκπομπών αερίων θερμοκηπίου για την περίοδο 2008 – 12, όπως δόθηκε στη δημοσιότητα από το ΥΠΕΧΩΔΕ στις 15/06/2006, έχουμε να παρατηρήσουμε τα ακόλουθα:
1. Για μία ακόμα φορά αποσιωπούνται οι μη καλυπτόμενοι τομείς, με πιο σημαντικό αυτόν των μεταφορών που που όχι μόνο ήδη ευθύνεται για πάνω από το 15% των εθνικών εκπομπών αλλά και είναι ο τομέας με τον μεγαλύτερο και πιο ανεξέλεγκτο ρυθμό αύξησης εκομπών. Αγνοούνται μάλιστα οι κατευθυντήριες γραμμές (guidelines) της Κομμισιόν (Δεκ 05) που ζητάει ποσοτικά στοιχεία για την εκτίμηση των αποτελεσμάτων των μέτρων & πολιτικών στους μη καλυπτόμενους τομείς. Καταντάει δε αστειότητα που θα μας εκθέσει διεθνώς να αναφέρεται ξανά ως βασικό μέτρο στον τομέα αυτό η ρύθμιση των φωτεινών σηματοδοτών!!
2. Παραμένει ως μεθοδολογία κατανομής δικαιωμάτων ο υπολογισμός των προβλεπόμενων εκπομπών βάσει των ιστορικών δεδομένων, κάτι που αναπαράγει την κυριαρχία της υφιστάμενης λιγνιτικής παραγωγής. Αν η κατανομή γινόταν με βάση την βέλτιστη διαθέσιμη τεχνολογία (πχ σταθμός συνδιασμένου κύκλου με καύσιμο φυσικό αέριο) θα υπήρχε πρόσθετη επιβάρυνση των λιγνιτικών σταθμών και επομένως επιπλέον κίνητρα για την αντικατάστασή τους από σταθμούς με φιλικότερη προς το περιβάλλον τεχνολογία.
3. Σε όλη την Ευρώπη (και στην Ελλάδα πολύ περισσότερο λόγω της εξάρτησης από τον λιγνίτη), η παραγωγή ηλεκτρισμού είναι η νο 1 πηγή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Αυτό σε συνδιασμό με την άμεση διαθεσιμότητα άλλων καθαρότερων τεχνολογιών παραγωγής καθιστά την ηλεκτροπαραγωγή τον τομέα με το μεγαλύτερο και χαμηλότερου κόστους περιθώριο μέιωσης εκπομπών. Επομένως η Ελλάδα θα έπρεπε να ακολουθήσει το παράδειγμα της Γερμανίας, της Ολλανδίας και άλλων χωρών απαιτώντας μεγαλύτερες μειώσεις εκπομπών από την ηλεκτροπαραγωγή, χαλαρώνοντας ταυτόχρονα το βάρος που πέφτει σε άλλους τομείς οι οποίοι μάλιστα είναι εκτεθειμένοι και στον διεθνή ανταγωνισμό. Φαίνεται όμως πως η ελληνική κυβέρνηση ούτε που διανοείται να ζορίσει τη ΔΕΗ, στην οποία χορηγεί τόσο απλόχερα δικαιώματα, ώστε η ίδια ανακοίνωσε ότι θα της περισσέψουν δικαιώματα για όλο το 2006. Το αποτέλεσμα είναι οι σταθμοί της να κρατάνε γερά την 1η και 4η ανάμεσα στις πιο ρυπογόνες μονάδες παραγωγής ενέργειας στην Ευρώπη και η ΔΕΗ να καταγγέλεται από το WWF Ελλάς προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή [βλέπε: http://www.wwf.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=391&Itemid=71] .
4. Δεν αξιοποιείται η δυνατότητα για δημοπράτηση μέχρι 10% των συνολικών δικαιωμάτων, μέτρο που και θα εξασφάλιζε πόρους στην κυβέρνηση για προώθηση άλλων πολιτικών φιλικών προς το κλίμα και θα εξασφάλιζε την κοινωνική αποδοχή του Συστήματος περιορίζοντας κάθε περιθώριο κερδοσκοπίας από τυχόν ευνοημένες επιχειρήσεις αφού ένα τμήμα έστω των δικαιωμάτων δεν θα δινόταν δωρεάν σε αυτές.

Εννέα χρόνια από την υιοθέτηση του Πρωτοκόλλου του Κιότο και ενάμιση μετά τη θέση του σε ισχύ, η Ελλάδα ακόμα δεν έχει κάνει τίποτα για την αξιοποίηση των μηχανισμών του Κιότο, ούτε το νέο ΕΣΚΔΕ συμβάλλει σε αυτήν την κατεύθυνση.
Δεδομένου ότι στα πλαίσια του Κιότο το ΕΣΚΔΕ αποτελεί το βασικό εργαλέιο άσκησης πολιτικής κατά της κλιματικής αλλαγής, καταλαβαίνουμε τη διάθεση και την ετοιμότητα των κοινοβουλευτικών κομμάτων να ασχοληθούν ουσιαστικά με το ζήτημα. Οι γενικολογίες άλλωστε είναι εύκολες και ανέξοδες, ενώ η ουσιαστική άποψη και οι συγκεκριμένες προτάσεις απαιτούν γνώση, κόπο και – το χειρότερο για αυτούς – συγκρούσεις με κυρίαρχες αντιλήψεις και ισχυρές κοινωνικές ομάδες και συμφέροντα.
Το ζήτημα είναι όμως ότι η ελληνική στάση σε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα αγγίζει τα όρια της εκ των έσω υπονόμευσης σε ένα ζήτημα που αφορά το μέλλον όλου του πλανήτη.
Μήπως τελικά ήρθε η ώρα να αποκτήσουν όλα αυτά το πολιτικό κόστος που τους αξίζει;

Η Εκτελεστική Γραμματεία των Οικολόγων Πράσινων

Για περισσότερες πληροφορίες: Κώστας Κατώπης 6972 033070
Πληροφορίες για την πανευρωπαϊκή εκστρατεία για την κλιματική αλλαγή, στο http://www.ecogreens.gr/ (ελληνικά) ή στη διεθνή σελίδα της εκστρατείας http://www.stopclimatechange.net/