Ο ΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ

Οι συνθήκες εργασίας στα εργοστάσια της Ασίας που προμηθεύουν τις μεγάλες εταιρείες αθλητικών ειδών είναι κάθε άλλο παρά ιδανικές:
· 45 ώρες υποχρεωτικής υπερωρίας τη βδομάδα!
· 3 δολάρια μεροκάματο του εργάτη που φτιάχνει αθλητικά παπούτσια τα οποία πωλούνται 90 δολάρια!
· Βάρδιες εργασίας 18 ωρών, 7 μέρες την εβδομάδα!
· 4 φανέλες το λεπτό για 30 σεντς την ώρα!

Ενάντια σε όλη αυτή την κατάσταση έχει αναπτυχθεί ένα ολόκληρο κίνημα πολιτών που πιέζει για εργατικά και ανθρώπινα δικαιώματα, με γράμματα, ηλεκτρονικά μηνύματα και κινητοποιήσεις σε όλο τον κόσμο, προκαλώντας τις εταιρείες αθλητικών ειδών να σεβαστούν και να πιέσουν για σεβασμό των εργατικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα εργοστάσιά τους ή στα εργοστάσια με τα οποία κλείνουν συμβόλαια, για αξιοπρεπή μεροκάματα και τήρηση της εργατικής και συνδικαλιστικής νομοθεσίας.

Κι η κινητοποίηση αυτή των πολιτών μετράει! Εργοστάσιο στην Σρι Λάνκα αναγκάστηκε μετά από τη διεθνή κινητοποίηση να αναγνωρίσει το δικαίωμα των εργατών του στο συνδικαλισμό και να επιτρέψει τη λειτουργία συνδικάτου. ¶λλο εργοστάσιο στην Ινδονησία που είχε απολύσει 500 εργάτες γιατί διαμαρτύρονταν για παραβίαση του κατώτατου ημερομίσθιου, αναγκάστηκε να τους προσλάβει ξανά, μετά από τη διεθνή κινητοποίηση.

Η διεθνής εκστρατεία
Μέσα σε δυο μόλις μήνες 125.000 κάρτες και e-mail διαμαρτυρίας στάλθηκαν στις Ολυμπιακές επιτροπές και τις εταιρείες αθλητικών ειδών, καλώντας σε σεβασμό των δικαιωμάτων των εργαζομένων στις εταιρείες αθλητικών ειδών. Γνωστοί αθλητές και ευρωβουλευτές δήλωσαν την υποστήριξή τους. Ως συνέπεια της πίεσης, οι Adidas, Nike, Reebok, Puma, Asics και Mizuno ζήτησαν συναντήσεις για να βελτιώσουν τις πρακτικές τους αναφορικά με τους εργαζομένους. Οι FILA, Umbro, Kappa και Lotto δεν έχουν αντιδράσει μέχρι στιγμής.

Καλό είναι λοιπόν να ξέρουμε τι φοράμε και πώς παράγεται αυτό που φοράμε. Να πιέσουμε τις εταιρείες αθλητικών ειδών για σεβασμό των ανθρωπίνων και εργατικών δικαιωμάτων, για δίκαια μεροκάματα στους εργαζόμενους στα εργοστάσια με τα οποία συνεργάζονται. (Για την εκστρατεία σχετικά με τις εταιρείες αθλητικών ειδών βλ. www.ecogreens.gr, www.fairiolympics.org, www.cleanclothes.org).

ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΜΕΡΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ

ASICS
Η 5η μεγαλύτερη εταιρεία αθλητικών ειδών. Το 2002 οι παγκόσμιες πωλήσεις της έφταναν τα 969 εκατομμύρια δολάρια, με κέρδη προ φόρων 22 εκατομμύρια δολάρια. Μετέφερε πρόσφατα την παραγωγή της σε χώρες χαμηλού κόστους όπως η Κίνα, η Ταϊβάν, η Ινδονησία, το Βιετνάμ και η Μαλαισία. Στη Λατινική Αμερική τα προϊόντα της διακινεί η βραζιλιάνικη Azaleia. Στην Αθήνα, είναι ο επίσημος χορηγός της Ολλανδικής ομάδας κι αρκετών μεμονωμένων αθλητών. Σε ινδονησιακό εργοστάσιο που τροφοδοτεί την Asics, οι εργάτες ανέφεραν τα παρακάτω:
· Υποχρεωτικές υπερωρίες 5 έως 7 ώρες τη μέρα για να προλάβουν προθεσμίες εξαγωγών. Η διοίκηση απειλεί τους εργάτες ότι θα τους χρεώσει την ποινή που προβλέπει το συμβόλαιο για καθυστέρηση παράδοσης, εάν δεν επιτευχθεί ο στόχος.
· Οι παραγωγικοί στόχοι διπλασιάστηκαν από 1000 σε 2000 κομμάτια για να προλάβουν την προθεσμία εξαγωγών.
· Οι προσωρινοί συμβασιούχοι εργάτες υποχρεώνονται σε απλήρωτες υπερωρίες, εάν δεν καλύψουν τον παραγωγικό στόχο μέσα στο κανονικό ωράριο.
· Οι γυναίκες εργαζόμενες αντιμετωπίζουν σεξουαλική παρενόχληση από τη διοίκηση.
· Οι εργάτες υποφέρουν από αναπνευστικές ασθένειες που προκλήθηκαν από εισπνοή κόλλας υφασμάτων.

FILA
Η ιταλική παλιότερα FILA δεν ήταν επικερδής τα τελευταία χρόνια, λέγεται όμως ότι πηγαίνει καλά μετά την εξαγορά της από εταιρεία αθλητικών ειδών των ΗΠΑ για 350 εκατομμύρια δολάρια τον Ιούλιο του 2003. Τα περισσότερα από τα προϊ΄’οτα της παράγονται στην ¶πω Ανατολή (Κίνα, Ταϋλάνδη, Ινδονησία, Βιετνάμ, Καμπότζη και Μαλαισία).Από συνεντεύξεις με εργαζόμενους σε εργοστάσιο που προμηθεύει τη FILA προκύπτουν:
· Εργάτες υποχρεώνονται σε υπερωρίες μέχρι τα μεσάνυχτα, χωρίς προειδοποίηση, όταν υπάρχει προθεσμία εξαγωγής. Εάν αρνηθούν, κινδυνεύουν με απόλυση.
· Εργάτες σε κινέζικο εργοστάσιο τιμωρήθηκαν με πρόστιμο 6 δολάρια ο καθένας για ελαττωματικά προϊόντα.
· Εργάτες απειλήθηκαν με απόλυση γιατί πήραν μέρος σε δραστηριότητες του εργατικού συνδικάτου.
· Οι εργάτες δε γνωρίζουν τίποτα για τον Κώδικα Συμπεριφοράς της FILA, παρά το ότι η εταιρεία είναι ο κύριος πελάτης του εργοστασίου.

PUMA
Το 2003 η εταιρεία ανέφερε διπλασιασμό των κερδών προ φόρων από 150 εκατομμύρια δολάρια στα 320 εκατομμύρια δολάρια. Το 90% των παπουτσιών παράγονται στην Κίνα, Ταϊλάνδη, Μαλαισία, Βιετνάμ και Καμπότζη. Επιπλέον παραγωγή γίνεται στη Ρουμανία, Βουλγαρία, Τουρκία, Πορτογαλία, Ιταλία, Παραγουάη και ΗΠΑ. Η εταιρεία ισχυρίζεται ότι κλείνει μακροπρόθεσμα συμβόλαια με τους προμηθευτές της με τον όρο τήρησης του Κώδικα Συμπεριφοράς που προβλέπει σεβασμό των εργατικών δικαιωμάτων. Μέσα σ’ ένα χρόνο 33 εργοστάσια αφαιρέθηκαν από τους καταλόγους των προμηθευτών, γιατί δεν τήρησαν αυτό τον Κώδικα κι επιπλέον η εταιρεία έχει πάρει πρωτοβουλίες επιμόρφωσης των εργαζομένων σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας. Παρ’ όλα αυτά εργάτες αναφέρουν:
· Υπέρβαση ωραρίου και υποχρεωτικές υπερωρίες, π.χ. σε κινέζικο εργοστάσιο εργάστηκαν υποχρεωτικά 120 έως 150 ώρες υπερωριακά το μήνα στην περίοδο αιχμής, χωρίς να πληρωθούν υπερωριακά όπως προβλέπεται από το νόμο.
· Υπέρβαση στόχων παραγωγής που πετυχαίνονται με απλήρωτες υπερωρίες.
· Γυναίκες εργάζονται μέχρι του σημείου εξάντλησης, σε ορισμένες περιπτώσεις οδηγήθηκαν σε αποβολές.
· Εργάτες που προσλαμβάνονται χωρίς κανονικά συμβόλαια εργασίας.
· Εργάτες που δεν αντιπροσωπεύονται από σωματείο και φοβούνται να πάρουν μέρος σε δραστηριότητες του σωματείου.