Αγαπητέ μου φίλε,
Θα σε κουράσω μια ακόμα φορά με την μακροσκελή παρέμβαση για τα ιαματικά της περιοχής μας και ιδιαίτερα την Πηγή Καλλιδρόμου, τα γνωστά μας «Ψωρονέρια». Ας πούμε ότι είναι μια «συνεισφορά στο διάλογο», τον διάλογο που δεν γίνεται σε επίπεδο αυτοδιοίκησης. Και δεν γίνεται, γιατί δεν το «επιτρέπει» ο τρόπος που λειτουργεί το δημαρχοκεντρικό σύστημα, αυτό που κάποιοι δεν θέλουν να αλλάξει. Η αφορμή δόθηκε από μια ανακοίνωση δημοτικού συμβούλου της αντιπολίτευσης και πρώην αντιδημάρχου.
Κατ’ αρχήν το θέμα των ιαματικών πηγών έχει αρκετή ιστορία και εκφράζει την κακοδαιμονία του συστήματος διακυβέρνησης της χώρας μας και του συστήματος αυτοδιοίκησης, με τις αμφιταλαντεύσεις και τις διάφορες κομματικές αντιλήψεις των διοικούντων κάθε φορά: είναι ή δεν είναι η ιαματική πηγή δημόσιο κοινωνικό αγαθό, μπορεί ή δεν μπορεί ο δημόσιος τομέας – ΕΟΤ και Αυτοδιοίκηση – να διοικεί βιώσιμες επιχειρήσεις, πουλάμε ή δεν πουλάμε σε ιδιώτες, πουλάμε σε ξένους ή μόνο σε εθνικούς «ευεργέτες» και ούτω καθεξής. Δεν μπορεί, λένε, να γίνονται επενδύσεις ή να λειτουργούν επιχειρήσεις με την παρουσία του δημοσίου ή της αυτοδιοίκησης, γιατί μόνο ελλείμματα προκαλούν και «σιτίζονται» στον δημόσιο κουρβανά. Λες και δεν πτωχεύουν καθημερινά δεκάδες ιδιωτικές επιχειρήσεις ή λες και δεν υπάρχουν κρατικοδίαιτες ιδιωτικές επιχειρήσεις… Παράδειγμα οι «ΘΕΡΜΑΙ» στα Λουτρά Πλατυστόμου με το πρόσφατο κλείσιμο της ξενοδοχειακής μονάδας, που πιστεύω εξάντλησε όλα τα περιθώρια των όποιων επιδοτήσεων. Δες: https://stereanews.wordpress.com/2011/01/11/συνεχίζουν-τον-αγώνα-τους-οι-απλήρωτ/ & http://www.lamiareport.gr/index.php/topika/item/76501-titloi-telous-sto-thermai-platystomou
Ενδιαφέροντα λοιπόν όλα αυτά! Μας κυβέρνησαν ας πούμε τα τελευταία πενήντα χρόνια αυτοί που μας κυβέρνησαν – ονόματα δεν λέμε – μας αυτο-διοίκησαν, εδώ σε μας!! αυτοί που μας αυτο-διοίκησαν – ονόματα επίσης δεν λέμε – και όλοι «πετάνε τη μπάλα στην εξέδρα» για να αποποιηθούν τις ευθύνες. Φτάσαμε, μετά τις τόσες παλινωδίες, στην εικόνα που παρουσιάζουν σήμερα οι ιαματικές πηγές Καμένων Βούρλων, Λουτρών Υπάτης, Θερμοπυλών, Καλλιδρόμου, Πλατυστόμου, Παλαιοβράχας. Όλες οι πηγές είχαν, από λίγο έως πολύ, τις «ένδοξες» στιγμές τους στο παρελθόν – ακόμα και οι Θερμοπύλες, που οι ξενοδοχειακές τους μονάδες ανακαινίστηκαν πλήρως χωρίς να λειτουργήσουν έκτοτε ποτέ. Σου υποσχέθηκα όμως ότι θα μείνουμε μόνο στην Πηγή Καλλιδρόμου, στα «Ψωρονέρια». Ας υποθέσουμε ότι, με όλες αυτές τις παλινωδίες του συστήματος, φθάνουμε στο ιστορικό έτος 2012. Δες λοιπόν κάποια σχετικά πρόσφατα «ιστορικά» στοιχεία, όσα μπόρεσα να βρω στο «ψαχτήρι» της google, για να θυμηθείς, να κρίνεις και να βγάλεις συμπεράσματα:
Στις 5-12-2012: «40 χρόνια παραχώρηση… Η συνέντευξη τύπου που παραχώρησε στις 5-12-2012 ο Δήμαρχος Λαμιέων για την παραχώρηση και αξιοποίηση της ιαματικής πηγής Καλλιδρόμου “Ψωρονέρια”, μετά την συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε στο γραφείο του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών κ. Χρ. Σταϊκούρα στην Αθήνα, παρουσία και του Δ/ντος συμβούλου της ΕΤ.Α.Δ. κ. Δούνη». https://www.facebook.com/Psoroneria/videos/447194185346240/ «…Η πρόταση αφορά την δωρεάν παραχώρηση τμήματος του χώρου για 40 χρόνια, την εγγραφή σχετικής, αναγκαίας, πίστωσης στον Προϋπολογισμό του Δήμου και την προστασία του χώρου από επιχωματώσεις και καταπατήσεις. Το αντάλλαγμα προς την ΕΤ.Α.Δ. θα είναι η υπεραξία η οποία θα προκύψει από την αναβάθμιση των πηγών και τις επενδύσεις στο συγκεκριμένο χώρο.»… http://stilida.com/hobby-diaskedash/ta3idia-cat/ta-pswroneria-paraxwrountai-dimo-lamias/ Σαράντα χρόνια … φαίνεται τα είδαν πολλά. Aντε, να τα κάνουμε είκοσι καλύτερα;…
Στις 24/2/2013, δυόμισι μήνες μετά: «…Η ενημέρωση από τον Δήμαρχο στο πρόσφατο Δημοτικό Συμβούλιο για το θέμα όμως φαίνεται να ανατρέπει ακόμα και αυτή την ελάχιστη δυνατότητα. Τα Τουριστικά Ακίνητα παραχωρούν για 20 χρόνια τις πηγές Καλλιδρόμου στο Δήμο Λαμίας ο οποίος διαθέτει το ποσό των 100.000 ευρώ για να αρχίσουν τα έργα, αλλά με τον όρο αν αύριο βρεθεί επενδυτής να αποχωρήσει ο Δήμος(!). Από τη μεριά του ο Δήμαρχος ενημέρωσε ότι διαφωνεί με τον όρο αυτό και αντιπροτείνει να ζητήσει τη συμμετοχή του Δήμου Λαμίας στο μελλοντικό επενδυτικό σχήμα. Το θέμα παραπέμφθηκε για συζήτηση στο επόμενο δημοτικό συμβούλιο. Πρόκειται για μια σαφή υπαναχώρηση από τα ΕΤΑ αλλά και μια διάψευση των υποσχέσεων του Δημάρχου προς τους δημότες». http://altpressfthiotida.com/τοπικά/στον-αέρα-η-παραχώρηση-στο-δήμο-των-πηγ/
Ενάμιση χρόνο μετά, στις 12/8/2014, λίγες μόνο μέρες πριν παραδώσει η παλιά δημοτική αρχή στην καινούργια: «Στο δήμο για 25 χρόνια τα Ψωρονέρια. Στην κυριότητα του δήμου Λαμίας, (ξανα)πέρασαν και επίσημα στις 12 Αυγούστου, οι ιαματικές πηγές Καλλιδρόμου ή Ψωρονέρια όπως είναι γνωστά στους περισσότερους. Σύμφωνα με τον Δήμαρχο Λαμίας, έχει καταρτιστεί σχέδιο ανάπτυξης και αξιοποίησης των πηγών για τα επόμενα χρόνια, χωρίς όμως να είναι δεσμευτικό για τη νέα δημοτική αρχή. Η εταιρεία ακινήτων δημοσίου, έχει το δικαίωμα, αν στην πρώτη πενταετία της παραχώρησης, δεν γίνουν όλα όσα προβλέπονται στη σύμβαση που έχει υπογραφεί να την ακυρώσει.» http://oinoxori.gr/2014/08/18/στον-δήμο-λαμίας-τα-ψωρονέρια-για-τα-επ/. Μια καθαρά προεκλογική των βουλευτικών εκλογών κίνηση, με σκοπό να εκφραστούν οι ευχαριστίες στον τότε αναπληρωτή υπουργό κ Σταικούρα, χωρίς κανένα αντίκρισμα.
Τι και ποιον να πιστέψει κανείς και γιατί να πιστέψει… Τα 40 χρόνια έγιναν 20 και ξανά 25, με χίλιες ασάφειες και μασημένα λόγια. Πρώτα υπογράφηκε η παραχώρηση και μετά υποβλήθηκε αίτημα δήθεν για αναγνώριση. Έτσι σήμερα παραμένει ΜΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΈΝΗ πηγή∙ και δεν πρόκειται να αναγνωριστεί, σύμφωνα με τα λεγόμενα του σημερινού αρμόδιου αντιδημάρχου. Γιατί γίνεται αυτό κατά τη γνώμη μας; Μα για να έχουμε να συζητάμε∙ να συζητάμε και να μην ασχολούμαστε με το ξεπούλημα* – ναι, ξεπούλημα το λέμε – των Πηγών Θερμοπυλών και Λουτρών Υπάτης από το ΤΑΙΠΕΔ. https://www.hradf.com/storage/files/uploads/iamatike-ssyna-nthshperife-reia06031867077.pdf. Γι¶ αυτό, για το ξεπούλημα, η σημερινή δημοτική αρχή κάνει τον dealer με επισκέψεις στην Τσεχία και συναντήσεις με τους Γερμανούς φερόμενους επενδυτές να τους πείσει να τις «αξιοποιήσουν». http://www.mag24.gr/lamia-ti-ekane-tis-teleftaies-meres-sti-tsechia-o-dimarchos-nikos-stavrogiannis-foto/
Η ουσία είναι, αγαπητέ μου φίλε, ότι βρισκόμαστε διαρκώς στο μηδέν. Αν οι δημοτικές αρχές είχαν κινηθεί με στόχους, με πρόγραμμα και με θέληση, θα είχαμε καλύτερα αποτελέσματα για όλες τις πηγές. Δεν είναι όμως δύσκολο να υποψιαστούμε τι είναι αυτό που τους τραβούσε – και τους τραβάει και σήμερα – πίσω για την αξιοποίηση των ιαματικών πηγών. Δεν είναι δύσκολο να υποψιαστούμε γιατί επέλεξαν την πρακτική και την πολιτική της φθοράς και της απαξίωσης των Πηγών. Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε γιατί δεν συζητάνε και δεν δεσμεύονται σε τίποτα. Για να φθάσουμε να λέμε: «πουλήστε τα να τελειώνουμε! Δεν μπορούμε να τα βλέπουμε σε τέτοια χάλια!!.» Πρέπει να είναι κανείς πολιτικά αφελής για να μην περνάνε στο μυαλό του αυτές οι σκέψεις και τα ερωτηματικά. Γενικά, εγώ κι εσύ, έχουμε μάθει, όταν ακούμε μεγάλα λόγια από ανθρώπους της εξουσίας και της πολιτικής, να κρατούμε μικρό καλάθι. Και νομίζω ότι επιβεβαιωνόμαστε για πολλοστή φορά. Είναι αυτό που λένε: «Ποτέ μην πιστεύεις τίποτε στην πολιτική, μέχρι να διαψευστεί επίσημα**» .
Λένε κάποιοι από την προηγούμενη δημοτική αρχή, ότι η αναγνώριση της πηγής είναι το πιο εύκολο πράγμα. Μα είναι να το συζητάμε; γιατί, αφού είναι τόσο εύκολο, δεν το έκαναν όλο το διάστημα που είχαν τις επαφές με την ΕΤΑΔ; Γιατί και σήμερα δεν σηκώνουν το θέμα ως αντιπολίτευση; Μήπως ξέρουν κάτι παραπάνω; τόσα χρόνια συμμετέχουν στον Σύνδεσμο Δήμων Ιαματικών Πηγών. Δεν μπορεί να μην τα έχουν εξαντλήσει τα θέματα της αναγνώρισης και της ανταγωνιστικότητας. Μια κακή σκέψη λέει ότι δεν χωράνε να μπουν τα Ψωρονέρια μέσα στις 120 πανελλαδικά ιαματικές πηγές, που έχει συμφωνήσει το Υπουργείο να αναγνωρίσει από τις 750 πηγές σε όλη την Ελλάδα. Δεν μπορεί να αναγνωριστούν όλες στη Στερεά… Είδες εσύ να είναι μέσα στις διαπραγματεύσεις και στις διεκδικήσεις της δημοτικής αρχής; Εμένα, στο Υπουργείο που προσέφυγα, μου είπαν ότι δεν έχω «έννομο συμφέρον» για να με ενημερώσουν… Είδες όμως κάποιον τοπικό βουλευτή της συμπολίτευσης ή της αντιπολίτευσης να κάνει έστω μια ερώτηση; Και γιατί τότε που ήταν υπουργός ο κ Σταικούρας δεν την αναγνώρισε; Το θέμα της αναγνώρισης πάντως δεν έχει καμιά σχέση με την χρήση. Η αναγνώριση έχει να κάνει με την αξιοποίηση. Αυτή εδώ απλά θα σέρνεται με τα σκαμπανεβάσματά της, εφόσον οι δημοτικές αρχές θα κοιμούνται στον ύπνο του δικαίου… ή θα έχουν άλλα στο πίσω μέρος του μυαλού τους, τα οποία δυστυχώς λέγονται «απαξίωση» και «ανταγωνισμός».
Δεν μπορώ να σκεφθώ τι λένε όλα αυτά τα χρόνια στους Συνδέσμους των Δήμων Ιαματικών Πηγών, μέσα σε ένα εντελώς ανόμοιο περιβάλλον, οι οποίοι Σύνδεσμοι δεν έχουν πάει την υπόθεση ούτε ένα χιλιοστό παραπέρα… Αντίθετα, υπηρέτησαν με το παραπάνω το καθεστώς της ιδιωτικοποίησης και του ξεπουλήματος μέσα από την απαξίωση. Ή δεν είναι έτσι;; Γι’ αυτό, και με την ευκαιρία, λέω, ότι δεν πρέπει να λέγονται μεγάλα λόγια και να καλλιεργούνται φρούδες προσδοκίες… Ελπίζω να αναγνωρίζεις κι εσύ ότι δεν είναι καθόλου ρόδινα τα πράγματα και ότι κανείς δεν επενδύει σε ένα γκρίζο και ασαφές οικονομικό περιβάλλον, έντονα ανταγωνιστικό, όπως είναι ο χώρος των ιαματικών πηγών στην Ελλάδα. Μόνο με «ξέπλυμα» μαύρου χρήματος των off shore, που λέω, και εφόσον πάρουν το 60% από τον «αναπτυξιακό νόμο» και να γίνουν όλες οι παράπλευρες κατασκευές/έργα με δημόσιο χρήμα.
Αγαπητέ μου φίλε, και κλείνω μ’ αυτό να μη σε κουράζω άλλο, το σημαντικότερο είναι η Αυτοδιοίκηση, οι τοπικοί φορείς και η κοινωνία, να κάνουν συγκεκριμένους τους στόχους και να έχουν ένα συγκεκριμένο σχέδιο και διεκδικητικό πλαίσιο για το μέλλον των ιαματικών πηγών γενικά και της Πηγής Καλλιδρόμου συγκεκριμένα. Ένα σχέδιο «στρωτό» και ρεαλιστικό, χωρίς φανφάρες και μεγάλες προσδοκίες για πλούσιες επενδύσεις. Να πάρουν υπόψη τον ανταγωνιστικό χαρακτήρα των Ιαματικών Πηγών και το πανελλαδικό τοπίο, όπως διαμορφώνεται. Και το ζήτημα δεν είναι τι λένε οι άλλοι, αλλά τι θέλουμε εμείς. Κυρίαρχο στοιχείο βέβαια για μας είναι – και θα το παλέψουμε – ο σεβασμός στον δημόσιο, κοινωνικό και τοπικό χαρακτήρα του αγαθού του ιαματικού νερού και των πηγών.
Λαμία, Μάης 2018
φιλικά
Στέφανος Σταμέλλος
http://www.e-ecology.gr
https://www.facebook.com/stefanos.stamellos
* «ξεπούλημα: εκποίηση, το πούλημα στοιχείων ενεργητικού μιας εταιρείας ή χώρας όσο -όσο για την απόκτηση ρευστότητας, δηλαδή η πώληση ειδών ή υπηρεσιών ή πλουτοπαραγωγικών πηγών σε πολύ χαμηλές τιμές» https://el.wiktionary.org/wiki/ξεπούλημα
** Όττο Φον Μπίσμαρκ, Γερμανός καγκελάριος