Ενα τριήμερο στην Αστράκα και το Φαράγγι του Βίκου

Όμορφες, γλυκές μέρες οι τελευταίες μέρες του Σεπτέμβρη, με τα ποικίλα χρώματα του φθινοπώρου, τα φρέσκα λουλούδια, ιδιαίτερα εκείνα τα κυκλάμινα, σε κάθε θάμνο και σε κάθε «βράχου τη σχισμάδα». Ο καιρός μας έδινε αστάθεια με πιθανές βροχές και καταιγίδες στα ορεινά. Ήμασταν τυχεροί και δεν φάγαμε ούτε σταγόνα. Ιδιαίτερα την τελευταία μέρα μας έκανε ένα θαυμάσιο καιρό, παρά τους αρχικούς μας φόβους. Adina, Aλκης, Στέφανος, οι τρεις τυχεροί της παρέας

Μαζί μας ήταν η Adina από το Ισραήλ, η οποία είχε ζητήσει να την ξεναγήσουμε στα Ζαγόρια και στο Φαράγγι του Βίκου. Κάνοντας μια διερεύνηση τηλεφωνική είδα ότι τις καθημερινές δεν έχει ιδιαίτερη κίνηση, οπότε θα βρίσκαμε για διαμονή χωρίς να κλείσουμε από πριν. Η Adina ήρθε με το λεωφορείο από την Αθήνα. Είχα έντονη την περιέργεια να δω τι θα είναι τελικά αυτή η ξένη τουρίστρια, που αγαπάει την ελληνική μουσική και έρχεται κάθε χρόνο στην Ελλάδα για να συναντηθεί με έλληνες καλλιτέχνες και να τους ακούσει live σε συναυλίες Συναντηθήκαμε στο πρακτορείο κατά τις 10 και μισή το πρωί και φύγαμε κατ’ ευθείαν. Ο Aλκης μας περίμενε ήδη έξω από την πόλη.

Το ταξίδι ήταν ευχάριστο, ενδιαφέρον από άποψη συζήτησης με την ξένη φίλη μας, άλλα αγγλικά και άλλα ελληνικά. Πρώτη στάση για καφέ στον Κάμπο του Δεσπότη, πριν την Κατάρα. Στα Γιάννενα μας περίμενε ο Γιώργος, ο πρώτος στην ανάβαση του Elbrus στον Καύκασο, που μας συνόδεψε μέχρι το Μικρό Πάπιγκο (65 χιλ από τα Γιάννενα) να μοιραστεί μαζί μας για λίγο την ξεγνοιασιά της μικρής ορειβατικής παρέας!

Στο Μικρό Πάπιγκο απολαύσαμε τον καφέ στο παραδοσιακό ξενοδοχείο «ΔΙΑΣ» έχοντας μπροστά μας τους βράχους της Αστράκας να λάμπουν στις απογευματινές ακτίνες του ήλιου και απέναντι, τις σκιές του Φαραγγιού του Βίκου. Θαυμάσαμε τα πέτρινα σπίτια με την ηπειρώτικη αρχιτεκτονική, τα καλντερίμια, τις κληματαριές με τα σταφύλια να κρέμονται, ώριμα να σε προκαλούν, τα λουλούδια στις αυλές, τα χρυσάνθεμα, χρώματα φθινοπωρινά. Η ξύλινη ταμπέλα στην έξοδο του χωριού προς το βουνό μας κατατοπίζει για τις διαδρομές και τους χρόνους. Για το καταφύγιο της Αστράκας, που μας ενδιέφερε, δίνει 2,5 ώρες

Ξεκινήσαμε κατά τις έξι το απόγευμα την ανάβαση για το καταφύγιο, σε γνώση μας ότι είναι ήδη αργά και ότι θα νυχτώσουμε. Το μονοπάτι είναι αρκετά καλά σημαδεμένο και άνετο, στην αρχή, για καμιά ώρα περίπου, μέσα στο δάσος με τις βελανιδιές, οξιές, κέδρα και μαλλιόκεδρα, στη συνέχεια στο γυμνό, έχοντας δεξιά μας τους βράχους της Αστράκας Χαλαρό περπάτημα απολαμβάνοντας το τοπίο και το γεωγραφικό ανάγλυφο της περιοχής, κάτω το Πάπιγκο, την Αρίστη και το Βίκο, αλλά και τα παιχνιδίσματα του ήλιου στη δύση του πάνω από τα βουνά της Θεσπρωτίας και της νότιας Αλβανίας. Στο σούρουπο μας συνόδευαν οι πέρδικες με το τιτίβισμά τους.

Η περιοχή ανήκει στον Εθνικό Δρυμό Βίκου – Αώου και απαγορεύεται το κυνήγι. Όμως λίγο παραπάνω προς την Γκαμήλα, που είναι εκτός ορίων, επιτρέπεται. Είναι γνωστό ότι γίνεται μια προσπάθεια από διάφορους φορείς να ενοποιηθεί ο Δρυμός με τον Δρυμό της Πίνδου (Βάλια Κάλντα) έτσι που να αποτελέσει έναν ενιαίο γεωγραφικό χώρο πραγματικά προστατευόμενο, τέτοιο που αξίζει στα Ζαγόρια Η Αστράκα είναι από τα ελάχιστα βουνά της Ελλάδας που δεν ανοίχτηκαν αυτοκινητόδρομοι. Τώρα βλέπει κανείς την αξία αυτής της απαγόρευσης, το παρθένο της φύσης, την ενότητα του εδάφους, την ηρεμία, την απόλυτη ησυχία. Ας συγκρίνουν τη διαφορά κάποιοι άλλοι ανόητοι, που έχουν οργώσει τα περισσότερα βουνά φθάνοντας μέχρι τις κορυφές, αλλά δυσανασχετούν για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών…

Την τελευταία μισή ώρα την κάναμε με τους φακούς και ήταν μια ιδιαίτερα όμορφη νυχτερινή πορεία έχοντας ψηλά μπροστά μας τα φώτα του καταφυγίου Το καταφύγιο είναι στα 1950 μέτρα, ανακαινισμένο, με την καινούργια του πτέρυγα, ένα από τα ομορφότερα και πιο άνετα καταφύγια της Ομοσπονδίας. Ο φύλακας, ο Γιώργος Ροκάς με την αρραβωνιαστικιά του, λες και μας περίμενε, χωρίς να τον ειδοποιήσουμε. Δεν υπήρχε κανείς άλλος. Ήμασταν τυχεροί. Νόστιμο φαγητό το βράδυ και λίγο κόκκινο κρασί, για το καλό

Με το πρωινό ξύπνημα είχαμε την ευκαιρία να χαζέψουμε τα τρία άλογα του Γιώργου, που ήθελαν την παρέα μας Η χαμηλή ομίχλη μας φόβισε για πιθανή βροχή το μεσημέρι και μας έκανε να μην ρισκάρουμε για την Γκαμήλα. Είναι γνωστοί άλλωστε οι κεραυνοί, που πέφτουν με τις καταιγίδες, σ’ αυτό το βουνό. Αποφασίσαμε να πάμε μόνο στη Δρακόλιμνη

Κατηφορίσαμε για τη Λάκκα Τσουμάνη, το πανέμορφο πράσινο οροπέδιο κάτω από το καταφύγιο και την Αστράκα. Από δω φεύγει δεξιά, βορειοανατολικά, το μονοπάτι για την Αστράκα και την Γκαμήλα με πολύ καλή σήμανση. Μια μικρή λίμνη κρατάει ακόμα τα νερά της με τα ωραία χρώματα, πράσινο, γαλάζιο, καφέ

Σε μια ώρα περίπου φθάσαμε στη Δρακόλιμνη, που είναι στα 1980 μέτρα Ανεβήκαμε στην κορυφή του λόφου, πάνω από τη λίμνη στα 2050 μ περίπου, σύμφωνα με το GPS του Aλκη, και απολαύσαμε το ωραίο μπλε χρώμα της, το άγριο ανάγλυφο της περιοχής και τις γύρω κορυφές. Λένε ότι έχει 5 μέτρα βάθος, αν και πολλοί μιλούν για άγνωστο πυθμένα, και στα νερά της συναντάει κανείς τους τρίτωνες, και για τον μύθο, απόγονους του μυθικού Δράκου που κατοικούσε σε αυτά τα μέρη πριν …πολλά χρόνια.

Επιστρέψαμε στο Μικρό Πάπιγκο με μια μικρή στάση στο καταφύγιο για να αποχαιρετίσουμε τον Γιώργο. Στο Κέντρο Πληροφόρησης της WWF μάθαμε για την ιστορία του Πάπιγκου και των Ζαγορίων, για την πλούσια πανίδα και χλωρίδα της περιοχής μέσα από την πολύ ενδιαφέρουσα δουλειά, που έχουν κάνει τα στελέχη και οι εθελοντές της WWF με το ανάλογο πρόγραμμα Ήταν ίσως και ο καλύτερος τρόπος και η καλύτερη ευκαιρία να ενημερωθεί και η Adina γι’ αυτά που την ενδιέφεραν. Η περιοχή αποτελεί ένα σπάνιας αισθητικής και οικολογικής αξίας οικοσύστημα. Η γεωγραφική απομόνωσή της, η ήπια, έως τώρα, ανθρώπινη παρέμβαση, η μεγάλη ποικιλία στη βλάστηση και οι μικροκλιματικές συνθήκες που επικρατούν, ευνοούν την ανάπτυξη πολλών και διαφορετικών ειδών χλωρίδας αλλά και την ύπαρξη σπάνιων ειδών της πανίδας της χώρας μας. Στην περιοχή Βίκου – Αώου έχουν καταγραφεί 1.700 είδη και υποείδη φυτών και 182 είδη σπονδυλοζώων, ανάμεσά τους και αρκετά σπάνια όπως η αρκούδα, ο λύκος, το αγριόγιδο, ο χρυσαετός, ο γυπαετός κ.α.

Με την επίσκεψη στη συνέχεια στο χωριό Πάπιγκο περπατήσαμε τα όμορφα καλντερίμια και είδαμε από κοντά την ηπειρώτικη αρχιτεκτονική των σπιτιών και τα παραδοσιακά καταλύματα, που συνήθως είναι γεμάτα με κόσμο. Γεμάτες λουλούδια οι αυλές και οι κληματαριές γεμάτες ώριμα σταφύλια. Τα πλατάνια εντυπωσιακά, δένουν κι αυτά με το χρώμα της πέτρας και φόντο την Αστράκα. «Πέτρα και φως η χώρα μου» Τον Ιούνιο και το Σεπτέμβρη, όπως μας είπαν, δεν έχει τόση κίνηση, γιατί είναι οι μήνες που επηρεάζονται από τις εξετάσεις και το άνοιγμα των σχολείων

Στο χωριό Βίκος πήγαμε να δούμε την έξοδο του Φαραγγιού από τον ειδικά διαμορφωμένο χώρο θέασης, έχοντας κάτω χαμηλά τις πηγές του Βοϊδομάτη. Μπροστά μας η περίφημη Χαράδρα του Βίκου, το μοναδικό φαινόμενο σε όλη την Ευρώπη με αναφορά και στο βιβλίο Γκίνες, ως το βαθύτερο φαράγγι του κόσμου. Μια όμορφη απογευματινή ανάσα με την αγριότητα του τοπίου να σε παρασέρνει στη δύνη του. Τα σταφύλια στις αυλές προκάλεσαν την Adina για να σκαρφαλώσει στα κάγκελα να τα απολαύσει παράνομα

Το βράδυ μείναμε στην Αρίστη και η φιλόξενη ιδιοκτήτρια του μικρού ξενοδοχείου μας βοήθησε να βρούμε το πρωί τους δυο ευγενέστατους Αλβανούς μαστόρους της πέτρας, που μας πήγαν με το αυτοκίνητό τους στο Μονοδέντρι. Ελάχιστα παρέκκλιναν από τη δική τους διαδρομή, μετά τη Βίτσα Είναι δύσκολο αν δεν υπάρχει λεωφορείο να βρει κανείς μέσο να κάνει τον κύκλο. Γιατί το κατέβασμα στο Φαράγγι γίνεται συνήθως από το Μονοδέντρι και το ανέβασμα από το Βίκο ή το Πάπιγκο. Σε κάθε περίπτωση υπάρχουν ταξί στο Καλπάκι, ακόμα και αγροτικά, αρκεί να έχεις το τηλέφωνο και να τους ειδοποιήσεις. Το κόμιστρο είναι 35 ευρώ περίπου. Στο μεταξύ στρωθεί με άσφαλτο ο δρόμος από την Αρίστη στο Μονοδέντρι. Βγαίνοντας από την Αρίστη προς το Βίκο κι αμέσως μετά το ρέμα στρίβουμε δεξιά και επάνω, ακολουθώντας το στενό σχετικά δρόμο. Θέλει προσοχή στις ταμπέλες στις διασταυρώσεις μέχρι τη Βίτσα και μετά συνεχίζοντας στο Μονοδέντρι. Η διαδρομή είναι περίπου μισή ώρα με το αυτοκίνητο Διαφορετικά πρέπει να κατέβεις στο Καλπάκι, όπου η απόσταση αλλά και ο χρόνος είναι περισσότερος

Δεν σταθήκαμε πολύ στο Μονοδέντρι, για να μην χάνουμε χρόνο. Στις 9 ακριβώς αρχίσαμε να κατεβαίνουμε αφού ενημερωθήκαμε σχετικά από την κατατοπιστική ταμπέλα, λίγο πριν από το ανοιχτό πέτρινο θέατρο. Το μονοπάτι είναι πολύ καλό, κινείται διαρκώς στην αριστερή όχθη του ποταμού κατεβαίνοντας μια – δυο φορές στην κοίτη Το ποτάμι βέβαια δεν έχει νερό αυτή την εποχή, το νερό πρέπει να κινείται υπόγεια και βγαίνει χαμηλότερα στις πηγές. Για πόσιμο, πρέπει να προσέξει κανείς να βρει τη βρύση περίπου στο μέσο της διαδρομής και να περάσει απέναντι στη δεξιά όχθη μέσα στο πυκνό δάσος. Υπάρχει σχετική σήμανση

Πολλά λουλούδια, πολλά κυκλάμινα παντού. Προσπάθησα να εξηγήσω στην Adina ότι τα κυκλάμινα είναι «τα δικά μου» λουλούδια, που μου αρέσουν και με συγκινούν ιδιαίτερα. Οι οξιές κυριαρχούν στη διαδρομή, μια διαδρομή ευχάριστη μέσα στο ήμερο και ταυτόχρονα άγριο τοπίο, με το μάτι να παίζει διαρκώς στις κάθετες ορθοπλαγιές του φαραγγιού, στις σκιές και τις αντανακλάσεις του ήλιου στα βράχια, στο πράσινο τοπίο και ταυτόχρονα στα γκριζοκόκκινα χρώματα των βράχων και το λευκό της κοίτης του ποταμού

Μια θαυμάσια διαδρομή έξι ωρών, όσο δίνουν και οι ταμπέλες. Εμείς κάναμε ένα τέταρτο παραπάνω, out of time… Ελάχιστοι ήταν οι συνοδοιπόροι, που συναντήσαμε και μάλιστα μόνο ξένοι. Αρχίζοντας το άνοιγμα του Φαραγγιού, φαίνονται στο βάθος τα πρώτα σπίτια του χωριού Βίκος και δεξιά μας οι πηγές του Βοιδομάτη. Συναντήσαμε την ταμπέλα που σε κατευθύνει για τις πηγές καθώς και για το μονοπάτι, που οδηγεί στο Πάπιγκο. Εύκολο το ανέβασμα προς το Βίκο, με το μονοπάτι να πλαταίνει αρκετά καθώς κατεβαίνουν αρκετοί για τις πηγές

Από το Βίκο μας μετέφερε ένα αγροτικό στην Αρίστη για να πάρουμε το αυτοκίνητο και η τριήμερη περιπλάνηση στα Ζαγόρια έκλεισε στα Γιάννενα, αποχαιρετώντας την Adina, η οποία θα συνέχιζε την δική της τουριστική περιπλάνηση στην Κέρκυρα Ελπίζουμε να έμεινε ευχαριστημένη από την ξενάγηση και να μας ξανάρθει

Στέφανος Σταμέλλος
http://www.e-ecology.gr